AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHATLARI DOĞRULTUSUNDA TANIK SORGULAMA HAKKI

Authors : Hatice Kübra DEMİR

Pages : 479-516

Doi:10.33432/ybuhukuk.1001841

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2022-09-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Maddi gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi için ceza muhakemesi hukukunda başvurulan en önemli delillerden biri de tanıktır. Tanık, somut olayı beş duyusu ile algılayarak belli bir izlenim elde etmiş bireylerdir. Bu sebeple tanıkların beş duyusu ile algılamış oldukları somut olay hakkında beyanları alınmaktadır. Tanık beyanları sonucunda sanık hakkında hüküm verilmesi sebebiyle vermiş oldukları beyanların güvenilirliğinin belli şekillerde sağlanması gerekmektedir. Tanık sorgulama hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi insert ignore into journalissuearticles values(AİHS);’in 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasının d bendinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre sanık, iddia ve müdafaa tanıklarını sorguya çekmek yahut çektirmek hakkına sahiptir. İddia ve müdafaa tanıklarının sorguya çekilmesi kural olarak mahkeme önünde yapılmaktadır. Ancak bazı istisnai durumlarda tanıklar mahkeme önüne getirilememekte yahut gelmemektedir. Böyle durumlarda sanığın adil yargılanma hakkının ihlal edilmesi gündeme gelebilmektedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi insert ignore into journalissuearticles values(AİHM); ve Anayasa Mahkemesi insert ignore into journalissuearticles values(AYM); tanıkların mahkeme önünde sorgulanmaması hallerinde sanığın adil yargılanma hakkının ihlal edilip edilmediğine dair birtakım ölçütler belirlemiştir. Bu çalışmamızda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ve Anayasa Mahkemesi’nin vermiş olduğu kararlar bağlamında ve belirlediği ölçütler doğrultusunda tanık sorgulama hakkı incelenmiştir.
Keywords : Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Tanık Sorgulama Hakkı, Gizli Tanık, Çapraz Sorgu, Doğrudan Soru Yöneltme