Okuduğunu Anlama Üzerine Bir Derleme Çalışması

Authors : Dünya ŞEN BAZ, Burak BAZ

Pages : 28-41

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2018-04-16

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada okuduğunu anlama konusu üzerinde 2000-2017 yılları arasında yazılan makaleler ile yüksek lisans ve doktora tezlerinden oluşan toplamda 187 araştırmanın tematik derlemesinin yapılması amaçlanmıştır. Araştırmalarda kullanılan değişkenlerin, yöntemin ve kuramsal arka planın ayrıntılı bir şekilde incelenmesi sonucu elde edilen bulgular temalar hâlinde verilmiştir. Buna göre okuduğunu anlama becerisini artıran veya etkileyen unsurlar, okuduğunu anlama becerisinin etkilediği özellikler, araştırmaların kuramsal arka planı, sınırlı yönleri ve güçlü yönleri olmak üzere beş temaya ulaşılmıştır. Okuduğunu anlamayı artıran unsurlar bireysel ve çevresel faktörler olarak iki grupta incelenmiştir. Okuduğunu anlama becerisinin etkilediği faktörler ise akademik başarı, eleştirel düşünme gibi bilişsel özelliklerdir. Araştırmaların kuramsal arka planında ise bireyin gelişimini açıklayan öğrenme kuramları ve sınıf içi öğrenme ortamının düzenlenmesine yardımcı olan öğretim kuramları yer almıştır. Yapılan çalışmalarda çoğunlukla deneysel desenin tercih edilmesi değişkenler arası etki bağını ortaya koymak açısından güçlü bir yön olmakla birlikte araştırmaların örneklemlerinin rastlantısal olarak belirlenmemiş olması elde edilen sonuçların genellenebilirliğini düşürmektedir. Gelecek araştırmalarda okuduğunu anlama problemlerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesine ve araştırmaların yöntem bakımından güçlendirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Keywords : Okuduğunu anlama, Tematik derleme, Okuma becerisi