Yoğun Bakım Ünitelerindeki Yaşlı Hastalarda Deliryumun Değerlendirilmesi, Önlenmesi ve Yönetimine İlişkin Stratejiler

Authors : Rukiye Pınar BÖLÜKTAŞ

Pages : 68-79

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2015-12-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Deliryum kısa sürede gelişen dikkat ve bilinç değişiklikleri ile karakterize reversibl akut mental durum bozulması olarak tanımlanmakta; hastanın psikomotor davranışlarına göre hiperaktif, hipoaktif ya da miks tip olarak sınıflandırılmaktadır. Yoğun bakım ünitelerindeki insert ignore into journalissuearticles values(YBÜ); yaşlı hastalarda oldukça yaygın olan deliryum prevalansı %30 ile %75,6 arasında değişmektedir. Deliryum gelişimi için en yaygın tetikleyici faktörler ağrı, metabolik rahatsızlıklar, demans, hiponatremi, dehidratasyon, enfeksiyonlar, hareketsizlik, fazla sayıda ilaç kullanma ve opioid kullanımıdır. Deliryum daha uzun süre mekanik ventilatöre bağlı olma, daha uzun süre hastanede ve YBÜ’de kalma, artmış morbidite, mortalite, taburculuk sonrası bakım evine yerleştirilme ve artmış sağlık harcamaları gibi kısa ve uzun dönemli olumsuz etkilere sahiptir. Bu nedenle deliryumun önlenmesi kadar, erken tanılanması ve tedavi edilmesi ile ilgili stratejilerin geliştirilmesi de önemlidir. Yaşlı hastalarda deliryumun saptanması, önlenmesi ve tedavisinde YBÜ hemşireleri anahtar rol oynar. Deliryum CAM-ICU gibi güvenilir ve geçerli bir değerlendirme aracı ile taranmalıdır. Yaşlı hastaların çoğunda deliryum gelişimine yol açabilecek birden fazla risk faktörü vardır; bu nedenle önleme ve tedavide çok boyutlu bir yaklaşım izlenmeli; erken uyandırma ve solunum koordinasyonu, deliryum riskini artırma olasılığı daha az olan sedatif ajanların seçilmesi, deliryumun takibi ve yönetimi, erken mobilizasyon ve egzersiz uygulamaları birlikte yapılmalıdır. Bu makalede deliryumun tanımı, klinik prezentasyonu ve sonuçları, risk faktörleri, tanılanması, yanı sıra önlenmesi ve tedavisine ilişkin literatür gözden geçirilecektir.
Keywords : Deliryum, yaşlı, yaşlı hasta, yoğun bakım, yoğun bakım hastaları