SON DÖNEM OSMANLI SÖZLÜKLERİNDE HAYVAN ADLARIYLA OLUŞTURULMUŞ BİTKİ ADLARI

Authors : Ravza KAYGUSUZ

Pages : 44-58

Doi:10.24013/jomelips.708165

View : 30 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada son dönem Osmanlı sözlükleri olan Kâmus-ı Türkî, Lügat-ı Nâcî, Müntahabât-ı Lügât-ı Osmâniyye ve Lehçe-i Osmânî sözlükleri baz alınarak, sözlüklerdeki hayvan adlarıyla oluşan bitki adlarının söz varlığı tespit edilerek değerlendirilmiştir. Bitkiler konusunun ele alınması ve onları adlandırma yollarına girilmesi Türk dili, kültürü ve coğrafyası hakkında fikir sahibi olunmasına ve onların anlaşılmasına yardımcı olmuştur. Bitkilere isim verilirken onların yetiştiği yer, kullanılışı, görünüşü, rengi gibi özellikler dikkate alınırken bir yandan da onlarla birtakım nesneler ve canlılar arasında bağlantı kurulmuştur. Bunlardan birisi de hayvanlarla olan ilişkisidir. Hayvanların çeşitli özellikleri gözlemlenerek bitkileri adlandırma yollarına girilmiştir. Bitki alanına ilişkin tespit edilen bu sözcükler tablo halinde verilip belli başlıklar altında tasnif edilmiştir. Çalışmada Kâmus-ı Türkî, Lügat-ı Nâcî, Müntahabât-ı Lügât-ı Osmâniyye ve Lehçe-i Osmânî sözlüklerinde hayvan adlarıyla bir araya gelerek bitki adı oluşturan sözcükler ortaya konmuş, bitki kültürüyle ilgili bilgiler sunulmuştur. İncelemenin sonucunda ise hayvan adlarıyla oluşturulan bitki adlarının benzetme yoluyla bu adlandırmaları aldığı anlaşılmaktadır.
Keywords : adlandırma, bitki adları, hayvan adları