2008 Küresel Krizi Bağlamında Döviz Kurları ve Türkiye’de Dövize Endeksli Banka Kredileri Arasındaki Eştümleşme ve Nedensellik İlişkisi

Authors : Nilgün Acar Balaylar, Eda Yalçın Kayacan, Hamdi Emeç

Pages : 687-704

Doi:10.18657/yonveek.344796

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de dövize endeksli kredi kullanan tüketicilerin önemli bir kısmı, ABD’de 2008 yılında yaşanan ekonomik kriz öncesi, faiz avantajından yararlanmak amacıyla, uluslararası piyasalarda Amerikan Doları ve Euro`ya nazaran daha az dalgalanan ve istikrarlı paralar olarak bilinen Japon Yeni ve İsviçre Frang’ına dayalı kredileri tercih etmişlerdir. Yaşanan kriz sonucunda ise, birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkedeki finansal piyasalar olumsuz yönde etkilenmiştir. Krizle birlikte döviz kurlarında önemli dalgalanmaların gerçekleşmesi, düşük faizle kredi kullanım imkanı sağlayan dövize endeksli kredi kullanıcılarının daha önce yaşanan ekonomik krizlerde olduğu gibi bu krizde mağdur olmalarına yol açmıştır.   Çalışmanın amacı, 2004:10- 2017:06 dönemleri arasında, Türkiye’de döviz kurlarıyla kredi türleri arasında uzun dönemde ilişkinin varlığını sınamak ve aralarındaki nedensellik durumlarını incelemektir. Analizimizde aylık frekanstaki veriler için Japon Yeni/Türk Lirası insert ignore into journalissuearticles values(JPY/TL);, Amerikan Doları/Türk Lirası insert ignore into journalissuearticles values(USD/ TL);, İsviçre Frangı/ Türk Lirası insert ignore into journalissuearticles values(CHF/TL);   ve Euro/Türk lirası insert ignore into journalissuearticles values(EUR/TL); ile banka konut kredisi, taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi, kurumsal krediler ve kredi kartı kullanım miktarları kullanılmıştır. Yapılan testler sonucunda taşıt kredileri dışında tüm krediler ile döviz kurları arasında uzun dönemde bir ilişkinin olduğu sonucu elde edilmiş olup, Türkiye’de 2008 krizinin önceki krizlerdeki gibi kredi kullanan tüketicileri mağdur ettiği ortaya konmuştur.
Keywords : Koentegrasyon, Granger Nedensellik, Kriz