Bireysel İş Hukuku Kapsamında Dava Şartı Arabuluculuğunun Uygulama Sorunları: İzmir İli Örneği

Authors : Hatice Erol, Gizem Ülgü

Pages : 765-787

View : 30 | Download : 53

Publication Date : 2024-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :. İşgücünün değişen yapısı, çalışma biçimlerinin değişmesi gibi nedenlerle işçi ve işveren ilişkilerinde artan uyuşmazlıklar karşısında, yargı yolu dışında alternatif çözüm yolları arayışı da artmıştır. 7.6.2012 tarihli 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıkları Arabuluculuk Kanunu ile hukuk sistemine giren ihtiyari arabuluculuk, 2017 tarihli 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile 01.01.2018 tarihinden itibaren istisnalar dışında işçi ve işveren alacakları, tazminatları ve işe iade talebiyle açılan davalarda zorunlu hale gelmiştir. Dava şartı arabuluculuğun işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların çözümündeki olası etkilerini ve arabulucuların sürece ilişkin görüşlerinin belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, literatür taraması ve derinlemesine mülakat tekniği kullanılmıştır. Üç bölümden oluşan çalışmada ilk olarak iş hukukunun niteliği ve dava şartı arabuluculuk sistemi literatürdeki tartışmalar çerçevesinde değerlendirilmiştir. İkinci bölümde dava şartı arabuluculuğun uyuşmazlıkların çözümüne olası etkileri Adalet Bakanlığı istatistikleri üzerinden incelenmiştir. Alan araştırmasına dayalı üçüncü bölümde İzmir ilinde faaliyet gösteren on arabulucu ile yapılan görüşme bulguları belirlenen altı tema altında değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; tarafların birbirlerine önyargı ile yaklaştıkları ve arabuluculuğu aşılması gereken bir engel olarak gördüğü, işçilerin sürece ilişkin bilgisiz olduğu ve aldatılma endişesi taşıdığı, beklentilerinin alacaklarının tamamını almak olduğu, işçilerin ekonomik kaygılarla kazanılmış haklarından daha azına razı olduğu, işverenin tutumunun sürecin uzlaşma ile sonuçlanmasında belirleyici olduğu ve genelde toplantılara bizzat katılmayıp temsilcilerini yönlendirdiği, arabulucuların tarafsızlığının ve açıkça önerilerde bulunamamasının işçi açısından sorunlara yol açabildiği, süreç hakkında tarafların hatta bazı arabulucuların bilgi eksikliğinden kaynaklı sorunlar yaşandığı ancak zaman içinde sistemin arabulucular tarafından benimsendiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: İş Uyuşmazlığı, Dava Şartı Arabuluculuk, İş Hukuku JEL Sınıflandırması: J01, J52, K31
Keywords : İş Uyuşmazlığı, Zorunlu Arabuluculuk, İş Hukuku.