Yükseköğretim Kurumlarında Stratejik Sürdürülebilir Alan Yönetimi

Authors : Asım Mustafa AYTEN

Pages : 142-154

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2016-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihsel geçmişine bakıldığında, şehir yaşamı kadar eski olan üniversitelerin gelişmesinde ve bugünkü konumlarına gelmelerinde bilim dünyasındaki ilerlemelerin rolü çok büyüktür. Aydınlanma düşüncesinin ortaya çıkmasının temel belirleyicileri, Avrupa`daki Reform ve Rönesans hareketleri olmuştur. Böylece her türlü dogma yerine usa dayalı olan düşünce ve fikirler pozitivizmin öncülüğünde ilerleme kaydetmiş, şehir yaşamı da bundan etkilenmiştir. Sanayi devrimi ise kentsel ve mekânsal yapının yeniden şekillenmesine, değişmesine neden olmuştur. Eğitimli ve kalifiye iş gücünün oluşturulması, başlangıçta sanayinin talep ettiği bir unsur değilken, zaman içinde bu durumun artması sanayi ve üniversite arasında iş birliğinin gerekliliğini ortaya çıkartmıştır. 1940`lı yıllara kadar, Almanya`da hâkim olan von Humbolt sistemi, 1945 yılından itibaren ABD`nin dünyada etkin olmaya başlaması ile birlikte yön değiştirmiştir. 1960`lı yıllar boyunca, üniversiteler ise artık eğitim ve öğretim yapılan kuruluşlar olmaktan çok, araştırma yapılan ve teknoloji tabanlı bir yapıda gelişme gösteren yapılar haline gelmişlerdir. Özellikle, teknoloji gelişme bölgeleri temelli yeni yapılanmalar göze çarpmaktadır. Bu ilişkinin doğurduğu düzen içinde, çok farklı tipte kent içinde ve kent dışında mekânsal yapılar, üniversiteler, araştırma merkezleri göze çarpmaktadır. Kentlerin büyümesine koşut; mevcut üniversite alanlarının ihtiyaçlara uygun olarak kent dışına çıktıkları ve kampüs şeklinde örgütlendikleri dikkati çekerken, bir yandan da kent içinde çok geniş alanlar üzerinde farklı mekân tipolojileri ile gerçekleşen uygulamalar da söz konusudur. Bu çalışmada, günümüz dünyasında sürdürülebilirlik bağlamında kampüs alan yönetimleri çevresel, lojistik, trafik yönetimi, ulaşım ile diğer kıstaslar bakımından insert ignore into journalissuearticles values(nüfus büyüklüğü, alan büyüklüğü, kişi başına düşen alan miktarı gibi); incelenmiş ve 22 adet üniversite üzerinde bir anket çalışması ile örneklenmiş olup, 17 üniversitenin verdiği yanıtlar çerçevesinde bir değerlendirmede bulunulmuştur. Bu çalışma göstermiştir ki, henüz üniversitelerimiz 3. nesil üniversite olmanın gerektirdiği ölçütlerin büyük bir bölümüne sahip konumda değildir. Dünyada yer alan üniversiteler ile rekabet edebilmek bakımından, sürdürülebilirlik çerçevesinde toplumsal, ekonomik ve mekânsal boyutları ile bütünsellik içeren kentine, bölgesine, ülkesine ve tüm dünyaya etkiler bırakan bir yaklaşımın yükseköğretim alanında gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Keywords : Alan yönetimi, kampüs, sürdürülebilir alan yönetimi, sürdürülebilirlik, stratejik yönetim