Impact of Social Networks on the Labor Market Inequalities and School-to-Work Transitions

Authors : Mahmut ÖZER, Matjaz PERC

Pages : 38-50

Doi:10.2399/yod.21.868353

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2021-05-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkeler insan kaynağı kalitesini artırmak için eğitim sistemlerine yatırım yapmaktadır. Bu bağlamda, özellikle yükseköğretim sistemlerinin genişlemesinden sonra ülkelerin, işgücü piyasasındaki insan kaynağı kalitesini artırmak için yükseköğretimden mezun olanların oranlarını artırmaya çalıştıkları görülmektedir. Bu çabaların nihai amacı, okuldan işe geçişleri kolaylaştırmak ve işgücü piyasasının insan kaynağı ihtiyaçlarını karşılayarak toplumsal refahı artırmaktır. Okuldan işe geçişin kolaylaştırılması genç işsizlik oranlarına doğrudan etki etmektedir. Okuldan işe geçiş ilkokuldan yükseköğretime kadar sadece eğitimin kalitesi ile değil, ayrıca işgücü piyasası dinamikleri ile de doğrudan ilişkilidir. İşgücü piyasalarında istihdam dinamiklerinin anlaşılmasında sosyal ağların analizlerinin kullanılmaya başlanması, istihdamı etkileyen beşeri sermayenin ötesinde işgücü piyasasında çok sayıda başka faktörün olduğunu ortaya koymuştur. İş arama kanalları arasında özellikle eş, dost, akraba, başka bir ifadeyle sosyal çevrenin çok daha önemli olduğu görülmektedir. Bu bakımdan, işverenler işe eleman alımında formal kanalların ötesinde referans kanallarını sıklıkla kullanmaktadır. Bu kanalların, işverenler açısından hem çalışan arama maliyetini düşürdüğü hem de çalışanların işletmelerde çalışma süresini uzattığı için verimliliği de artırdığı gösterilmiştir. Dolayısıyla okuldan işe geçişin dinamiklerini anlamada sosyal ağ analizleri önemli fırsatlar sunmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada sosyal ağ modellerinin iş piyasalarında istihdam dinamiklerini ve eşitsizlikleri anlamada sunduğu imkânlar değerlendirilmekte, ağdaki temasların istihdamda ne kadar etkili olduğu ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca, sosyal ağların oluşumunda ve genişlemesinde eşitsizlikleri artıran Matta etkisi değerlendirilmektedir. Diğer taraftan, Matta etkisi kendisini işgücü piyasalarından önce eğitimde gösterdiği için eğitimdeki eşitsizliklerin temel nedenleri ve çözüm yolları üzerinde durulmaktadır. Böylece, işgücü piyasalarında eşitsizliklerin etkilerini hafifletebilmek için eğitimdeki eşitsizliklerin azaltılmasının önemi vurgulanmaktadır.
Keywords : Eşitsizlik, istihdam, işgücü piyasası, Matta etkisi, sosyal ağ, yükseköğretim