Öğretim Üyelerinin Kalite ve Akreditasyon Sürecine İlişkin Algılarının Metafor Analizi Aracılığıyla İncelenmesi

Authors : Cemil Öztürk, Zeliha Traş, Çağlar Acar, Şafak Oğuz, Hikmet Beyza Yakıcı

Pages : 1-14

Doi:10.53478/yuksekogretim.1383181

View : 444 | Download : 150

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, öğretim üyelerinin kalite ve akreditasyon süreçlerine ilişkin deneyimleri sonucunda oluşan metaforik algıların incelenmesi amaçlanmaktadır. Verilerin toplanmasında öğretim elemanlarının kişisel bilgilerini belirlemek için kapalı uçlu sorulardan ve metaforik algılarını belirlemek için açık-uçlu sorudan oluşan bir form kullanılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Verilerin analizi betimsel içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu 30’u (%62,5) kadın 18’i (%37,5) erkek olmak üzere toplam 48 öğretim üyesinden oluşmaktadır. Çalışma grubunun yaş aralığı 21-62 şeklindedir ve yaş ortalaması 46,24 olarak hesaplanmıştır (x̄=46,24; ss=11,98). Araştırmada 5 kategori altında toplam 48 metafor üretilmiştir. Oluşturulan metafora ilişkin kategoriler “Süreç”, “Kalite”, “Denetim/Değerlendirme”, “Denge” ve “İmaj Değiştirme” olarak ifade edilmektedir. Süreç kategorisinde 15 metafor üretilmiştir ve bu kategoride en fazla tekrar eden metafor “yenilenme” metaforudur. Bu kategoride üretilen metaforlar akreditasyon kavramının belirli bir zaman içerisinde gelişen ve ilerleyen bir kavram olduğunun belirtisi olarak görülmektedir. Kalite kategorisinde 14 metafor üretilmiştir ve akreditasyon kavramının bir kalite göstergesi olduğunu ortaya koyulduğu metaforlar olduğu görülmektedir. Kalite kategorisinde en çok üretilen metaforlardan biri “Garanti Belgesi” metaforudur. Denetim/Değerlendirme kategorisinde 11 metafor üretilmiştir ve katılımcılar, akreditasyon kavramını bir değerlendirme/ denetim olarak ifade etmişlerdir. Bu kategoride en çok üretilen metaforlar “müfettiş” ve “ayna” metaforudur. Denge kategorisinde 4 metafor üretilmiştir ve katılımcılar, akreditasyon kavramını denge olarak gördüklerini belirten metaforlar üretmişlerdir. İmajı Değiştirme kategorisinde 4 metafor üretilmiştir ve akreditasyon kavramının iyi ve güçlü yönlerini gösterme anlamında “Demokrasi” metaforu; iyileşmeye açık yönlerin kapatılması, saklanması sadece iyi yönlerin gösterilmesi anlamında “Makyaj ve Maske” metaforu; olumsuz şeyleri duymamak sadece istediğini dinlemek anlamında da “Kulaklık” metaforu kullanılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda akreditasyon kavramına ve akreditasyonun temel amacına yönelik üretilen metaforlar bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde öğretim üyelerinde akreditasyon ile ilgili olumlu bir algının oluştuğu görülmüştür.
Keywords : Metafor Analizi, İçerik Analizi, Kalite, Akreditasyon, Öğretim Üyeleri