Yerel Kestane Kabağı (Cucurbita maxima Duch.) Çeşit Adaylarının Samsun İlinde Farklı Lokasyonlarda Verim Unsurları ve Meyve Kalite Özellikleri Yönünden Performanslarının İncelenmesi

Authors : İsmail ASLAN, Ahmet BALKAYA, Onur KARAAĞAÇ, Şeyma SARIBAŞ, Ertan Sait KURTAR

Pages : 318-329

Doi:10.29133/yyutbd.555451

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2019-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Islah programları sonucunda geliştirilen çeşit adaylarının değişik çevre koşulları ile oluşturdukları etkileşim, genotiplerin gerçek performanslarını ortaya koyan önemli bir kriterdir. Genotip × çevre interaksiyonu ile hangi genotiplerin uygun olmayan çevre şartlarına daha iyi adapte oldukları veya hangi genotiplerin tüm lokasyonlarda stabilite gösterdikleri ortaya konulabilmektedir. Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesi kestane kabağı insert ignore into journalissuearticles values( Cucurbita maxima Duch.);  populasyonlarından seleksiyon ıslahı yoluyla geliştirilen ümit var yerli kestane kabağı çeşit adaylarının insert ignore into journalissuearticles values(55ÇA15, 55ÇA06 ve 57Sİ21);  Samsun ekolojik koşullarında üç farklı lokasyonda insert ignore into journalissuearticles values(Bafra, Tekkeköy ve Salıpazarı); bazı meyve kalite özellikleri ile verim unsurları yönünden performanslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, meyve boyutu ve meyve kabuk kalınlığı değerleri yönünden hem kestane kabağı genotipleri hem de lokasyonlar arasında önemli düzeyde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Meyve et rengi ve suda çözünebilir kuru madde insert ignore into journalissuearticles values(SÇKM); değerleri yönünden ise istatistiksel olarak önemli düzeyde bir farklılık bulunmamıştır. Kabak çeşit adayları verim değerleri yönünden karşılaştırıldığında 57Sİ21 insert ignore into journalissuearticles values(2.1 t da -1 ); ilk sırada yer almıştır. Bu genotipi, 55ÇA15 insert ignore into journalissuearticles values(1.7 t da -1 ); ve 55BA03 insert ignore into journalissuearticles values(1.7 t da -1 ); izlemiştir. Ortalama meyve ağırlığı yönünden; regresyon katsayısı 1’in altında, regresyon sabitesi pozitif, Sd 2 değeri 0’a yakın ve r 2 değeri 0.86 olan 57Sİ21 genotipinin, diğer genotiplere göre daha stabil olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde meyve eti sertliği yönünden de 57Sİ21 genotipinin, Arıcan-97 çeşidine göre daha stabil olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; incelenen kestane kabağı çeşit adayları içerisinde dekara verim ve meyve sayısı değerleri yüksek, meyve ağırlıkları ve meyve eti sertliği özellikleri daha stabil olan 57Sİ21 genotipinin Samsun ekolojik koşullarına en uygun genotip olduğu saptanmıştır. Gelecek dönemde, belirtilen çeşit adayının standart tohumluk kaydına insert ignore into journalissuearticles values(tescil); alınması çalışmalarına başlanacaktır. Böylece ülkemiz için yeni bir kestane kabağı çeşidi üretime kazandırılmış olacaktır.
Keywords : Kabak, Çeşit, Stabilite, Regresyon