Bazı Aspir (Carthamus tinctorius L.) Çeşitlerinin Kök ve Sap Ekstraklarının Allelopatik ve Ototoksik Etkilerinin Belirlenmesi

Authors : Engin KULAN, Nurgül ERGİN, Mehmet Demir KAYA

Pages : 801-809

Doi:10.29133/yyutbd.694039

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, bazı aspir insert ignore into journalissuearticles values(Carthamus tinctorius L.); çeşitlerinin insert ignore into journalissuearticles values(Asol, Balcı, Linas ve Olas); kök ve sap kısımlarından elde edilen farklı dozlardaki insert ignore into journalissuearticles values(Kontrol, 12.5, 25.0 ve 50.0 g/L); solüsyonların arpa insert ignore into journalissuearticles values(Hordeum vulgare); ve buğdayın insert ignore into journalissuearticles values(Triticum aestivum); çimlenme ve fide gelişimi üzerine allelopatik etkileri ile aspir üzerine ototoksik etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çimlenme yüzdesi insert ignore into journalissuearticles values(%);, çimlenme hızı insert ignore into journalissuearticles values(gün);, kök ve sürgün uzunluğu insert ignore into journalissuearticles values(cm);, fide yaş ve kuru ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(g/bitki); ile kuru madde oranı insert ignore into journalissuearticles values(%); incelenmiştir. Ayrıca hazırlanan solüsyonların elektriksel iletkenlik insert ignore into journalissuearticles values(EC); ve pH değerleri de belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, sap solüsyonlarının EC değeri daha yüksek, pH değerleri ise daha düşük olduğu belirlenmiştir. Bitkilerin çimlenme yüzdesi ve hızında aspir çeşitlerine, bitki kısımlarına ve dozlara göre belirgin bir azalış veya artış elde edilmemiştir. Aspirde allelopatik ve ototoksik etkilerin sap kısmından kaynaklandığı, aspir köklerinin ise incelenen bitkiler üzerine etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Aspir çeşitlerinin allelopatik etkilerinin farklı olduğu ve Asol çeşidinin allelopatik ve ototoksik etkisinin daha az olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, aspir saplarının buğday ve arpa bitkilerinin fide gelişimi üzerine allelopatik etkisinin olduğu, Asol ve Linas çeşitlerinin ise diğer çeşitlere göre daha az zararlı etkisinin olduğu söylenebilir.
Keywords : Carthamus tinctorius L, allelopati, buğday, çimlenme, fide gelişimi