Türkiye’de Yetişen Bazı Apiaceae Türlerinin Uçucu Yağlarının Kök Lezyon Nematodlarına Karşı Nematisidal Aktiviteleri

Authors : Fatma Gül GÖZE ÖZDEMİR, Bekir TOSUN, Arif ŞANLI, Tahsin KARADOĞAN

Pages : 425-433

Doi:10.29133/yyutbd.796093

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada Türkiye doğal florasında yetişen Apiaceae familyasına ait 12 farklı bitki türünün uçucu yağının Kök lezyon nematodlarına insert ignore into journalissuearticles values(Pratylenchus penetrans, P. thornei ve P. neglectus); karşı nematisidal etkileri incelenmiştir. Araştırma in vitro koşullarda yürütülmüş olup, her bir uçucu yağın 1000 ppm konsantrasyonu kullanılmıştır. Uçucu yağların nematisidal etkileri Kök lezyon nematodu türüne bağlı olarak değişiklik göstermiş, P. neglectus türünde Coriondrum sativum L., P. thornei türünde Ferulago cassia Boiss, P. penetrans türünde ise Foeniculum vulgare Miller ve Anethum graveolens L. uçucu yağları diğer uygulamalardan daha yüksek etkinlik göstermiştir. Uçucu yağ uygulamalarına bağlı olarak gerçekleşen nematod ölüm oranları P. neglectus türünde % 24.3-64.7, P. penetrans türünde % 23.7-66.7 ve P. thornei türünde % 33.7-85.0 arasında bulunmuştur. Araştırmada, uçucu yağ aktif maddelerinden linalool, phallendrene ve 2,3,6 trimetilbenzaldehyde bileşenlerini içeren bitkilerin yüksek, anethole ve carvone bileşenlerini içeren bitkilerin orta, caratol ve curzerene bileşenlerini içerenlerin ise düşük nematoksik aktivite gösterdiği anlaşılmıştır. Apiaceae familyası türlerinin Pratylenchus türlerine karşı nematisidal etkilerinin yüksek fakat değişken olduğu, bu nedenle yüksek aktivite gösteren uçucu yağların farklı dozlar kullanılarak arazi koşullarında etkinliklerinin denenmesi ile daha kesin sonuçlara ulaşılabileceği anlaşılmıştır.
Keywords : Pratylenchus spp, Uçucu yağ, Nematoksik etki, Apiaceae