Yağ Gülünde (Rosa damascena Mill.) Morfogenetik, Ontogenetik ve Diurnal Varyabiliteler

Authors : Hasan BAYDAR, Soner KAZAZ, Sabri ERBAŞ

Pages : 1-11

View : 20 | Download : 11

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu araştırma, yağ gülü insert ignore into journalissuearticles values(Rosa damascena Mill.); çiçeklerinde uçucu yağ içeriği ve uçucu yağ bileşenleri üzerine morfogenetik, ontogenetik ve diurnal varyabiliteleri belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Morfogenetik varyabiliteyi belirlemek için çiçekler taç yaprakları insert ignore into journalissuearticles values(petal); ve çanak yaprakları insert ignore into journalissuearticles values(sepal); olarak kısımlarına ayrılmış, ontogenetik varyabiliteyi belirlemek için çiçeklenme sezonu boyunca birer haftalık aralıklarla 4 farklı tarihte insert ignore into journalissuearticles values(25 Mayıs, 1 Haziran, 8 Haziran ve 15 Haziran); toplama yapılmış ve farklı çiçek gelişme dönemlerine göre 5 farklı gruplandırma yapılmış ve nihayet diurnal varyabiliteyi belirlemek için çiçeklenmenin en yoğun açtığı bir tarihte günün 4 farklı saatinde insert ignore into journalissuearticles values(06:00, 10:00, 14:00 ve 18:00); toplama yapılmıştır. Clevenger tipi su distilasyonu tekniği ile uçucu yağ oranları ve GC-MS cihazında uçucu yağ bileşenleri tespit edilmiştir. Bir yağ gülü çiçeğinin tümünde %0.035 oranında, petal yapraklarında %0.050 oranında ve sepal yapraklarında %0.013 oranında uçucu yağ bulunduğu tespit edilmiştir. Petal yapraklardan elde edilen uçucu yağda geraniol insert ignore into journalissuearticles values(%36.9);, sitronellol insert ignore into journalissuearticles values(%26.7); ve nerol insert ignore into journalissuearticles values(%14.9); gibi monoterpen alkoller daha yüksek, metil öjenol insert ignore into journalissuearticles values(%0.4); daha düşük bulunmuştur. Yağ gülünde taç yaprakları kupa şeklinde açılmış, stamenleri açık sarı olan çiçeklerin en yüksek uçucu yağ içerdiği insert ignore into journalissuearticles values(%0.045); tespit edilmiştir. 4 haftalık hasat sezonunun ilk üç haftasında uçucu yağ oranı %0.030’dan %0.045’e yükselmiş, son haftada %0.020’ye düşmüştür. Sitronellol oranı en fazla sezon sonunda insert ignore into journalissuearticles values(%37.7);, gearinol oranı en fazla sezon başında insert ignore into journalissuearticles values(%42.4); toplanan çiçeklerden elde edilmiştir. Sabah saatlarinden akşam saatlerine doğru gidildikçe uçucu yağ oranı %0.055’ten %0.017’e düşmüş, sitronellol ve metil öjenol oranları artarken, geraniol ve nerol oranları ise azalmıştır.
Keywords : Yağ gülü, Rosa damascena Mill, morfogenetik, ontogenetik, diurnal, varyabilite