Isparta Populasyonundan Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctorius L.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Authors : Nimet UYSAL, Hasan BAYDAR, Sabri ERBAŞ

Pages : 52-63

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2006-01-31

Article Type : Other Papers

Abstract :2004 ve 2005 yıllarında Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü`nde yürütülen bu araştırmada, Gelendost ilçesinden toplanan aspir populasyonundan seçerek geliştirilen Gelendost aspir hatlarının insert ignore into journalissuearticles values(Gelendost-1 ve Gelendost-2); tarımsal ve teknolojik özellikleri standart çeşitlerle insert ignore into journalissuearticles values(Dinçer 5-118, Yenice 5-38 ve Remzibey 05); karşılaştırılmıştır. Gelendost hatları kontrol çeşitlere göre tarımsal özellikleri yönüyle düşük, teknolojik özellikleri yönüyle yüksek performans sergilemişlerdir. Dikenli genotipler insert ignore into journalissuearticles values(Remzibey 05 ve Gelendost-1); dikensiz genotiplere insert ignore into journalissuearticles values(Dinçer 5-118, Yenice 5-38 ve Gelendost-2); göre daha yüksek yağ oranı vermişlerdir. Gelendost-1 hattının ortalama yağ oranı %26.7 olarak saptanmış ve bu oran en yüksek yağ içeren çeşidin insert ignore into journalissuearticles values(Remzibey 05); oranına çok yakın bulunmuştur. Gelendost hatları linoleik asitce zengin, oleik asitce fakir olan bir yağ ürettikleri saptanmıştır. Her iki deneme yılında da en yüksek linoleik asit oranları insert ignore into journalissuearticles values(sırasıyla %81.6 ve %81.5); Yenice 5-38 çeşidinden elde edilmiş, onu sırasıyla %81.5 ve %80.2 ile Gelendost-2 hattı takip etmiştir. Aspir yağının toplam tokoferol içeriği 131.6 mg/100 g insert ignore into journalissuearticles values(Dinçer 5-118); ile 163.2 mg/100 g insert ignore into journalissuearticles values(Gelendost-1); arasında değişmiştir. Aspir yağında bulunan tokoferol komponentlerinden insert ignore into journalissuearticles values(α-, β-, γ- ve δ- tokoferoller); en önemlisinin α-tokoferol olduğu belirlenmiştir. En yüksek α-tokoferol içeriği 2004 yılında 149.5 mg/100 g ile Remzibey 05 çeşidinin yağında ve 2005 yılında 159.6 mg/ 100 g ile Gelendost-1 hattının yağında bulunmuştur.
Keywords : Aspir, Carthamus tinctorius, verim ve verim özellikleri, yağ asitleri ve tokoferol