Semt Pazarlarında Sebze Olarak Satılan Haşhaş (Papaver somniferum L.) Bitkilerinin Alkaloid İçerikleri

Authors : Mehmet Uğur YILDIRIM, İbrahim BULDUK, Ercüment Osman SARIHAN

Pages : 70-78

View : 21 | Download : 11

Publication Date : 2020-04-07

Article Type : Conference Paper

Abstract :Bu çalışma; Uşak ili semt pazarlarında, rozet oluşturma döneminde toplanıp, taze olarak, satılan haşhaşların alkaloit içeriklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Haşhaşın; kuru kapsülleri içerdiği alkaloitleri sebebiyle ilaç endüstrisinde ayrıca, tohumlarındaki yağı ve proteini ise insan ve hayvan beslenmesinde oldukça önemlidir. Uşak ve yöresinde; halk arasında rozet yapraklı dönemde taze olarak tüketilmesi alışkanlığı nedeniyle sebze olarak tüketilmesi de söz konusudur. Bu çalışma için, erken ilkbahar aylarında Uşak ilinin çeşitli köylerinden insert ignore into journalissuearticles values(Hocalar, Hatipler, Güre, Yavu Köyü, Koyunbeyli); getirilerek semt pazarlarında, rozet yapraklı dönemde taze olarak satışı yapılan haşhaşlardan bitki örnekleri satın alınmıştır. Satın alınan bitki örnekleri üzerinde bitki boyu, yaprak sayısı, yaprak eni gibi karakterlerde ölçümler yapılmış ve sonrasında bu bitkiler kurutulup öğütülmüştür. Kuru kök,  kuru yaprak ve sürgün halindeki bitki aksamında alkaloit içeriği 3 tekrarlamalı olarak insert ignore into journalissuearticles values(% Morfin, Kodein, Tebain, Noskapin); HPLC cihazında belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre toplanan numunelerin tamamında morfin insert ignore into journalissuearticles values(1,1-3,8 mg/gr ya da % 0,11-0,38);; tebain insert ignore into journalissuearticles values(0,0-0,024 mg/gr ya da % 0-0,0024);; noskapin insert ignore into journalissuearticles values(0-0,036 mg/gr ya da % 0-0,0036); ve kodein insert ignore into journalissuearticles values(0-0,096 mg/gr ya da % 0-0,0096); arasında değişmiştir. Belirlenen özelliklerin korelasyon analizleri de yapılmıştır. Bu sonuçlara göre numunelerin morfin içeriklerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Özellikle yüksek morfinli çeşitlerin taze olarak tüketilmesinde dikkatli olunması gerektiği söylenebilir.
Keywords : morfin, noskapin, tebain, bitki aksamı, korelasyon