Kentsel Arıtma Çamurunun Ispanak Bitkisinin Gelişimi ve Mineral Besin Elementi İçeriğine Etkisi

Authors : Erhan Recep İnce, Figen Eraslan İnal

Pages : 119-127

Doi:10.54975/sduzfd.1597576

View : 59 | Download : 93

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Artan dünya nüfusuyla birlikte birçok sorun da ortaya çıkarmaktadır. Bunlardan bir tanesi de kentsel arıtma çamuru ve bunun bertaraf meselesidir. Bu çalışmada, artan düzeylerde uygulanan kentsel atık su arıtma çamurunun ıspanak bitkisinin (Spinacia oleracea cv. Matador) gelişimi ve besin elementi konsantrasyonuna etkisini belirlemek amacıyla sera koşullarında bir deneme yürütülmüştür. Denemede atık çamur uygulaması AÇ0: 0, AÇ1: 10, AÇ2: 20, AÇ3: 30, AÇ4: 40 ve AÇ5: 50 g kg-1 dozlarında, tohum ekiminden önce uygulanmıştır. Deneme sonucunda bitkilerin yaş ve kuru ağırlıkları ile N, P, K, Mg, Ca, Fe, Cu, Zn ve Mn konsantrasyonları belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, arıtma çamuru ıspanak bitkisinin yaş ve kuru ağırlığını ve Mg hariç N, P, K, Ca, Fe, Cu, Mn ve Zn konsantrasyonlarını önemli derecede etkilediği belirlenmiştir. Arıtma çamuru uygulaması bitkilerin yaş ve kuru ağırlığını kontrol ve AÇ1 dozu hariç önemli oranda azaltmıştır. Bitkilerin N, P ve Ca konsantrasyonları özellikle 40 ve 50 g kg-1 AÇ uygulamalarında artarken, K konsantrasyonu 10 ve 20 g kg-1 dozlarında azalmıştır. Bitkilerin mikro element konsantrasyonları incelendiğinde ise, Fe ve Cu konsantrasyonlarının 20 ve 30 g kg-1 AÇ uygulaması ile azalırken, Zn ve Mn konsantrasyonlarının ise 40 ve 50 g kg-1 AÇ uygulamaları ile arttığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, arıtma çamuru ıspanak bitkisinin yaş ve kuru ağırlığını ve Mg hariç N, P, K, Ca, Fe, Cu, Mn ve Zn konsatrasyonlarını önemli derecede etkilediği belirlenmiştir. Arıtma çamuru uygulaması bitkilerin yaş ve kuru ağırlığını kontrol ve birinci doz hariç önemli oranda azaltmıştır. Bitkilerin N, P ve Ca konsatrasyonları özellikle 40 ve 50 g kg-1 AÇ uygulamalarında artarken, K konsantrasyonu 10 ve 20 g kg-1 dozlarında azalmıştır. Bitkilerin mikro element konsantrasyonları incelendiğinde ise, Fe ve Cu konsantrasyonlarının 20 ve 30 g kg-1 AÇ uygulaması ile azalırken, Zn ve Mn konsantrasyonlarının ise 40 ve 50 g kg-1 AÇ uygulamaları ile arttığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, uygulamada kullandığımız kentsel arıtma çamurunun kimyasal içeriği tehlikesiz aralığında yer alsa bile tarımsal amaçlı olarak kullanacakların dikkatli olması gerektiği birçok araştırmacı tarafından da belirtilmiştir. Kentsel arıtma çamurunun toprağa analiz yapılmadan, arıtılmadan ve ardı ardına uygulamanın bitki ve toprakta olumsuz sonuçlar ortaya çıkartacağı unutulmamalıdır.
Keywords : bitki besin elementi, ıspanak, Kentsel arıtma çamuru, verim