Dijitalleşen Zamanın İzdüşümünde: Kimliğin, Bedenin ve İletişimin Dönüşümü

Authors : Ahmet ÇİFTÇİ, Yelda KARAKAŞ

Pages : 7-30

Doi:10.5824/1309-1581.2019.2.001.x

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2019-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dijitalleşme, modern bireyin ve gündelik yaşamın büyük oranda, diyalektik unsurlarını potasında eritmektedir. Geleneksel toplumlardan modern toplumlara geçişin beraberinde getirdiği Bauman’ın ifadesiyle “akışkanlık ve müphemlik”, dijitalleşmenin de etkisiyle geleneğin katı ve yerleşik formlarını yerinden etmiştir. Örneğin ontolojik zaman kavramı yerini Castells’in deyimiyle “zamansız zaman” kavramına, yerleşik-somut mekân algısı ise yerini “boyutsuz mekân” veya “siber-mekân” anlayışına bırakmıştır. Bireyin gündelik yaşamında belirleyici bir unsur olan kimlik de bütünlükçü ve tutarlı yapısından soyutlanarak “atomlaşmıştır”. Bu değerler artık anlık ve geçici olanın göstergesel temsilleridir. İnsan canlılığının alamet-i farikası olan beden ise, hem dijitalde konumlanan hem de dijitalin konumlandığı bir boşluğu ya da müphemliği ifade etmektedir. Zaman, mekân, kimlik ve bedende gerçekleşen dönüşümlerle iletişimin de niceliği ve niteliği değişmiş, dönüşmüştür. Gündelik hayatın “burada ve şimdi”ye dayalı gerçekliğinden, hiyerarşisinden ve yüzyüzeliğinden sıyrılan iletişim, ya doğrudan Baudrillard’ın deyimiyle “hipergerçek” siberuzama taşınmıştır ya da dijital aygıtlar aracılığıyla sağlanır. Dijital kültürün, tüm taşınabilir/mobil, sabit ve giyilebilir teknolojileri gündelik yaşamın unsurlarında kendini görünür kılar, bu görünürlük hem somut formasyonların yerine getirilmesinde hem de sosyozihinsel aktivitelerde belirgindir. Bu çalışma, artık müstakil değerleri ifade etmeyen zaman, mekân, kimlik, benlik ve iletişim olgularının gündelik hayatın dijitalleşmesiyle uğradıkları dönüşümü ele almaktadır. Enformasyona dayalı ağlar gündelik hayatı örgütlü bir sisteme çevirmiş, bireyler, içinde konumlandıkları devasa ağda, özne-nesne paradigmasından, nesnenesne paradigmasına doğru, dijitalin seyrinde bir yol kat etmektedir.
Keywords : Modernite, Kimlik, Beden, Uzam, Zaman, İletişim, Dijitalleşme