Türkiye’de Ortaokullar İçin Geliştirilen İlk Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının (1973) Deneme Sürecini Anlamak

Authors : Erdoğan Kaya, Cansu Çetinkaya Aydoğdu

Pages : 901-943

Doi:10.30964/auebfd.1364750

View : 127 | Download : 136

Publication Date : 2024-11-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmada Türkiye’nin ilk (1973) ortaokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın (SBDÖP) deneme sürecini anlamak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemi kapsamındaki anlatı tekniğinden yararlanılarak veri toplanmıştır. Katılımcı belirlenirken amaçlı örnekleme tekniği tercih edilmiştir. Bu doğrultuda 1973 ortaokul SBDÖP deneme okulu öğretmeni ve Sosyal Bilgiler ders kitabı yazarı İlyas Öğretmen araştırmaya katılmak için gönüllü olmuştur. Toplanan veriler, tematik analiz kullanılarak çözümlenmiştir Gerçekleştirilen analizde zaman, mekan, olaylar dizisi incelenmiş ve kronolojik bir sırayla sunulmuştur. İlyas Öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmelerin yanı sıra katılımcının yansıtıcı raporları, MEB Tebliğler Dergisi, sosyal bilgiler ders kitabı ve TRT program metinleri gibi belgeler de destek veri seti olarak kullanılmıştır. İlyas Öğretmen ile yapılan görüşmeler neticesinde üç yaşam öyküsü ortaya çıkmıştır: Yenilik arayışındaki bir öğretmen, SBDÖP’nin geliştirilme sürecinde yaşananlar, ortaokul düzeyindeki sosyal bilgiler eğitiminin dayanakları. Araştırma sonuçlarına göre, 1973 SBDÖP dışındaki SBDÖP’nin geliştirilme süreçlerinin derinlemesine incelenebilmesi amacıyla anlatı araştırması yapılması, öğretmenlerin program geliştirme sürecine katılması, program geliştirme ekibinde görev alan kişi ve kurumlar arasında etkili bir iş birliği yapılması gerektiği önerilmiştir.
Keywords : 1973 sosyal bilgiler dersi, öğretim programı, anlatı araştırması