Arkadaşlık Becerilerini Geliştirme Programının Özel Gereksinimi Olan Okul Öncesi Çocuklarının Sosyal Etkileşimlerine Etkisi

Authors : Latife ÖZAYDIN, Tekin Elif İFTER, Sema KANER

Pages : 15-34

Doi:10.1501/Ozlegt_0000000112

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2008-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Deneklerarası çoklu yoklama modelinin kullanıldığı araştırmada, normal gelişim gösteren çocuklar tarafından uygulanan Arkadaşlık Becerilerini Geliştirme Programı (ABGP)’nın, özel gereksinimli akranların sosyal etkileşim davranışlarını artırma üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmaya, özel gereksinimli dört çocuk “hedef çocuk” ve onların sınıflarındaki normal gelişim gösteren 13 çocuk ise “eğitici akran” olarak katılmışlardır. Eğitici akranların yetiştirilme süreci, küçük gruplarda, doğrudan öğretim yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. ABGP’nin hazırlanmasında hedef çocukların gereksinimleri ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri esas alınmıştır. Eğitici akranlar ABGP’yi, hedef çocuklar ile akran aracılı uygulama yöntemlerinden akran başlatmalı öğretimi kullanarak uygulamışlardır. Eğitici akranların arkadaşlık becerilerini oldukça yüksek düzeyde güvenilir olarak uyguladıkları görülmüştür. Bu doğrultuda, hedef çocukların eğitici akranları ile sosyal etkileşim davranışlarında olumlu yönde belirgin artış görülmüştür. Ayrıca hedef çocuklar öğrendikleri sosyal etkileşim davranışlarını uygulama süreci sona erdikten sonraki 3. ve 4. haftalarda da korumuşlar ve sınıftaki diğer iki akrana genelleyebilmişlerdir.
Keywords : Akran kabulü ve arkadaşlık becerileri, akran başlatmalı öğretim, sosyal etkileşim becerileri, erken çocukluk döneminde kaynaştırma, özel gereksinimleri olan okul öncesi çocuklar