Problem Davranışların İşlevinin Belirlenmesinde Denemeye Dayalı İşlevsel Analiz ile Geleneksel İşlevsel Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması

Authors : Gamze APAYDIN, Çığıl AYKUT

Pages : 451-483

Doi:10.21565/ozelegitimdergisi.336153

View : 24 | Download : 10

Publication Date : 2018-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Okul öncesi kaynaştırma ortamlarında sergilenen problem davranışlara yönelik etkili müdahaleler geliştirebilmek için bu davranışların işlevinin belirlenmesi önemlidir. Bu araştırmada, çeşitli problem davranışlara sahip, okul öncesi kaynaştırmaya devam eden özel gereksinimli öğrencilerin, davranışlarının işlevini belirlemede, denemeye dayalı işlevsel analiz (DDİA) kullanımının etkililiğini belirlemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, DDİA’dan elde edilen sonuçlarla, etkililiği kanıtlanmış bir yöntem olan geleneksel işlevsel analiz (GİA) sonuçları karşılaştırılmış ve sonuçlar arasındaki uyum incelenmiştir. Araştırmaya, yaşları 62-67 ay aralığında bulunan biri dil bozukluğu üçü otizm spektrum bozukluğu tanısına sahip toplam 4 erkek öğrenci katılmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde DDİA, ikinci bölümünde GİA süreci uygulanmıştır. DDİA sürecine ilişkin veriler, sistematik gözlem yoluyla toplanmıştır. GİA sürecinde ise, multi element deseni kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, tüm katılımcıların problem davranışlarının işlevini belirlemede DDİA ile GİA sonuçları arasında tam uyum olduğu görülmüştür. Bu durum, DDİA yönteminin problem davranışlarının işlevlerini belirlemede etkili bir yöntem olabileceğini göstermektedir.
Keywords : İşlevsel analiz, denemeye dayalı işlevsel analiz, okul öncesi kaynaştırma, problem davranışlar, problem davranışların işlevi