Sakarya Bölgesinde Yetiştirilen Kestane Kabağında Sel Baskını Stresi Şartlarında Fizyolojik ve Biyokimyasal Değişimler

Authors : Necibe Kayak, Ömer Beyhan, Ecenur Sarı

Pages : 142-148

Doi:10.34248/bsengineering.1566359

View : 58 | Download : 58

Publication Date : 2025-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :İklim değişikliği kaynaklı sel (su) baskınları, bitki büyümesi ve gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olup verimi büyük ölçüde etkileyen abiyotik stres faktörlerindendir. Sel baskını stresinin olumsuz etkisinden korunmak için tolerant tür veya çeşitlerin kullanılması en önemli stratejilerden birisidir. Bu amaçla yapılan çalışmada, kestane kabağında oluşturulan on günlük sel baskını stresinin, Sakarya bölgesinde yoğun olarak yetiştiriciliği yapılan Arıcan 97 ve Balkız çeşitlerinin, agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimleri üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Tesadüf parselleri deneme deseni kullanılarak yürütülen çalışmada, tam sulama ve yapay sel baskını stres konularını içeren iki sulama uygulaması yapılmış; her uygulama, üç tekrarlı ve her tekrarda üç saksı olacak şekilde düzenlenmiştir. Çalışma sonucunda, sel baskını stresi kabak çeşitlerinin fide döneminde agromorfolojik özelliklerinde önemli kayıplara neden olmuştur. Kestane kabağında sel stresinde farklı hasat dönemlerinde elde edilen sonuçlar temel bileşenler analizine (PCA) tabi tutulmuştur. Bileşenler göz önüne alındığında ilk beş bileşen çalışmanın % 87,060’ını açıklamıştır. Dolayısıyla ilk beş bileşenin çalışmayı yüksek oranda açıkladığı görülmüştür. Sonuç olarak, özellikle Sakarya bölgesinde kabak yetiştiriciliği için sel baskını riski taşıyan ve suyun doğal akışının yavaş olduğu, akarsu ve nehir yataklarına yakın taban arazilerinin tercih edilmemesi büyük önem taşımaktadır. Bu tür arazilerde, verim ve kalite kayıplarını önlemek amacıyla tolerant çeşitlerin kullanılması önerilmektedir.
Keywords : Abiyotik stres, Antioksidant aktivite, kestane kabağı, PCA