Kavram Haritası ile Verilen Kendi Kendine Meme Muayenesi Eğitiminin Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlık İnançları ve Öz Yeterlilik Düzeylerine Etkisi

Authors : Aysun Acun, Yadigar Ordu

Pages : 632-639

Doi:10.19127/bshealthscience.1320775

View : 220 | Download : 396

Publication Date : 2023-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırma, kavram haritası ile verilen kendi kendine meme muayenesi eğitiminin hemşirelik öğrencilerinin sağlık inançları ve öz yeterlilik düzeylerine etkisini saptayabilmek amacıyla tek grup ön test-son test desenli, yarı deneysel türde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2022-2023 eğitim öğretim bahar yarıyılı birinci sınıf derslerinden Sağlığın Değerlendirilmesi dersine kayıtlı olan kız öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmada veriler "Öğrenci Grubuna İlişkin Tanıtıcı Özellikler Formu”, "Kavram Haritası”, "Genel Özyeterlilik Ölçeği” ve "Meme Kanseri Taramalarında Champion\'un Sağlık İnanç Modeli Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada erken evre meme kanseri tanısının önemi vurgulanarak meme kanserinden korunma ve meme muayenesinin nasıl yapılacağı kavram haritasında gösterilen ve ilişkilendirilen basamaklarla birlikte 40 dakika süre içerisinde basit meme maketi kullanılarak anlatılmış ve anlatım sonrasında basit meme maketi üzerinde uygulama yapılmıştır. Katılımcılara eğitim öncesinde ve sonrasında ölçekler uygulanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin; %98,1’inin bekar, %47,2’sinin gelir giderden az, %92,5’inin düzenli spor yapmadığı ve sigara kullanmadığı, %96,2’sinin alkol kullanmadığı ve yaş ortalamalarının 19,75±1,51 olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, genel özyeterlilik ölçeğinin, ön test ve son test alt boyutlarının puan ortalamaları ve toplam puan ortalamasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmamıştır (P>0,05). Champion’un Sağlık İnanç Modeli Ölçeği’nde ise yarar, engel, güven alt boyutlarının ön test ve son test puan ortalamalarında ve toplam puan ortalamasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmuştur (P<0,05, P=0,0001, toplam puan P=0,0001). İlk kez kendi kendine meme muayenesi eğitimi almış birinci sınıf öğrencilerinin öz yeterlilik düzeyleri orta seviyede olurken, sağlık inançları yükselmiş, özellikle de yarar, engel ve güven algıları anlamlı düzeyde değişmiştir. Bu sonuç kavram haritası eşliğinde verilen eğitimin etkili olduğu görülmektedir. Görsel teknikler ve grafiklerle kavram analizinde etkili olan kavram haritalarının sağlık eğitiminde özellikle de beceri öğretiminde kullanımının artarak devam etmesi önerilmektedir.
Keywords : Hemşirelik öğrencileri, Meme muayenesi, Öz yeterlilik, Sağlık inancı