Ürkün Hadisesi

Authors : Füsun KARA

Pages : 93-98

Doi:10.52704/bssocialscience.1287461

View : 35 | Download : 41

Publication Date : 2023-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :20. yüzyılın başlarından itibaren Kırgız Türkleri Çarlık Rusya idaresi altında yaşamak zorunda kalmıştır. Rusya, Kırgızistan bölgesinde otoritesini güçlendirmek askerî baskı ve kolonizasyon politikası uygulamıştır. Çarlık Rusya’nın Kırgız topraklarını acımasızca sömürmesinden ve yönetimden hoşnut olmayan Kırgız halkı, dönem dönem ayaklanmıştır. Bu ayaklanmalar, 1916 isyanı ile patlak vermiştir.1916 büyük halk ayaklanması, Kırgızlarla birlikte bütün Orta Asya Türklerinin sayısı bir netlik kazanmamış olmasına rağmen, bu konuda farklı görüşler ileri sürülmüştür. Ülkenin kuzeyindeki ayaklanmacılar öldürülmüş, diğer 120.000 Kırgız Çine kaçmıştı. Çin hükümeti, isyancıların, Doğu Türkistan halkını kötü etkilemesinden korkarak, Kırgızları geri göndermeye çalışmıştır. Sovyet iktidarının af çıkaracağı, fakirlere yardım elini uzatacağı gibi söylentilerle ümitlenen halkın dönüşü hızlanmakla birlikte, bu geri dönüş Sovyet ve Çin arasında yapılan anlaşmaya göre 1924 yılına kadar sürmüştür.
Keywords : Çin, Kırgız, Ürkün, Rusya, 1916 İsyanı, Hezimet