Mimari Mirasın Yeniden İşlevlendirilmesinde Koruma Kavramı: Elâzığ 4. Umumi Müfettişlik Binası Örneği

Authors : Sümeyya Demir, Muhammet Kurucu

Pages : 110-125

Doi:10.58850/bodrum.1401039

View : 28 | Download : 21

Publication Date : 2024-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Gelişen teknoloji malzeme, strüktür ve mekânsal konfor gibi alanlara yön vermiş, bu nedenle hem kültürel hem de tarihi mirası yansıtan mimari yapıların büyük bir kısmı atıl kalmıştır. Çalışma kapsamında yapıldığı tarihten bugüne restorasyonu ve taşıyıcı sistem güçlendirme çalışmaları yapılmamış olan, 20. yüzyıl mimarisinin bölgedeki en önemli örneklerinden Elâzığ Umumi Müfettişlik Binası ele alınmıştır. Yapının zaman içerisinde kullanım amacı değişmiş, kentteki izleri silinmiştir ve tarihi değeri göz önünde alındığında yeniden işlevlendirilerek toplumsal yaşama dâhil edilebilir olduğu anlaşılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden literatür taraması yapılarak mimari ve taşıyıcı sistem elemanları tanımlanırken, gözlem ve fotoğraflama yapılarak ve kurumdan alınan mevcut projeler ile birlikte analizler yapılmıştır. Çevresi ile ilgili bağlantısı, Elâzığ ilindeki konumu irdelenmiş ve birçok önemli binaya yakın olduğu görülmüştür. Yapıya yeni işlev tanımlanırken yapının mimari planları ve taşıyıcı sistemi bir bütün olarak ele alınmıştır. İşlev-mekân kurgusunun uyumu yeniden işlevlendirmenin en önemli başlıklarından biri olduğu için mimari plan bazında mekânsal analizler üzerinden bir değerlendirme yöntemi tercih edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, yapı da Elâzığ ilinin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak Kent Evi olarak tanımlanabilen içinde birçok kültürel-sanatsal etkinliklerin yapılabileceği, gündelik kent hayatına dâhil olan, birden fazla işleve hizmet veren bir işlev-mekân kurgusu oluşturulmuştur. Yeniden işlevler doğrultusunda yapının restorasyon projelerinin hazırlanarak kent yaşamına dahil olmasını sağlayacak potansiyel bir bina olması önerilmiştir.
Keywords : Mimari Miras, Yeniden İşlevlendirme, PTT, Koruma, Elâzığ 4 Umumi Müfettişlik