A word of caution on Eurocentrism critiques: Orientalism or Universalism?

Authors : Ali Oğuz DİRİÖZ

Pages : 89-103

Doi:10.38154/cjas.6

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Avrupamerkezcilik akademik alanda, Uluslararası İlişkiler, Tarih ve diğer sosyal bilim disiplinlerinde eleştirilmektedir. Son yıllarda, çok sayıda bilim insanı, birçok bölgesel çalışmaya yönelik eşitsizlikler ile Avrupamerkezci yaklaşımlar arasındaki ilişkileri ortaya koydu. Orta Doğu kökenli birçok akademisyen, Said`in Oryantalizm eleştirisi gibi sömürge sonrası literatürü baskın Avrupamerkezci bakış açılarına örnek olarak gösterdi. Diğerleri, özellikle Wallerstein insert ignore into journalissuearticles values(1997);, sosyal bilimlerde Avrupamerkezci olmakla ilgili baskın bakış açılarının sorunlarını dile getirdiler. Bu nedenle Avrupamerkezcilik, farklı bakış açılarını daraltıp sınırlandırarak arzu edilen evrenselliğe ulaşılması bakımından bir sorun teşkil etmektedir. Bu makale, Avrupa-merkezci bakış açılarının eleştirilerini eleştirmeyi değil, daha çok gerici yaklaşımların tuzaklarına dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Tartışma, sosyal gelişime uygulanabilir alternatif oluşturamama pahasına, oryantalizmi eleştirme retoriği üzerine odaklanmaktadır. Makale üç yönlü bir yaklaşım benimsemektedir. İlk olarak, Uluslararası İlişkiler’de Avrupa-merkezcilik ile kısmen Uluslararası İlişkiler Teorisi ve genel olarak ana akım Tarih ve Sosyal Bilimler tartışılmaktadır. İkinci bölüm, Oryantalizm ve Post-Sömürge edebiyatına odaklanır ve gerici tuzaklar konusunda uyarıda bulunur. Üçüncü bölüm, bilimde evrenselciliğin önemini vurgulamakta ve Amin Maalouf gibi yazarların farkını, MENA bölgelerinden ille de gerici bir yaklaşım benimsemeden farkındalık ve alternatif bakış açıları yaratmaya çalışmanın örnekleri olarak ortaya koymaktadır. Sonuç bölümünde ise analiz tartışılıp ve önerilerde bulunulmuştur.
Keywords : Avrupamerkezcilik, Uluslararası İlişkiler, küreselleşme, Oryantalizm, yerel kuram