ROMA HUKUKUNDAN GÜNÜMÜZE AHLAKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİN “EKSİK BORÇ” OLARAK NİTELENDİRİLMESİNE İLİŞKİN BİR İNCELEME

Authors : Fatma Begüm Yeşiller

Pages : 1842-1867

Doi:10.33629/auhfd.1318137

View : 207 | Download : 196

Publication Date : 2024-02-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahlaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi durumunda geri istenemeyeceğini ve yine bu yükümlülüklerin ifa edilmesi hâlinde yapılan ifanın bağışlama da teşkil etmeyeceğini ifade eden Türk Borçlar Kanunu m. 78/II ve m. 285/III (İsviçre Borçlar Kanunu Art. 63 Abs. 2 OR, Art. 239 Abs. 3 OR) hükümleri, öğretideki bir görüşe göre ahlaki yükümlülüklerin sonuçlarının benzerlik göstermesi dolayısıyla eksik borç olarak nitelendirilmesine neden olmuştur. Ahlaki yükümlülüklerin eksik borç teşkil ettiği görüşünün temel nedenlerini geçmişte özellikle de Roma hukukunda aramak gerekmektedir. Zira Iustinianus Hukuku’nda taraflar arasında hukuki bir borç doğmaksızın sadece ahlaki anlamda borç meydana getiren yükümlülüklerin de eksik borçlar kapsamında değerlendirilmesi söz konusu olmuştur. Ancak ahlaki yükümlülüklerin eksik borç teşkil edip etmediği meselesi Roma’da Iustinianus Hukuku’ndan bu yana her dönemde tartışma konusu olmaya devam etmiştir. Bu çalışmada Roma hukukundan günümüze ahlaki yükümlülüklerin eksik borç teşkil edip etmediği hususu karşıt görüşler ve bu görüşlerin gerekçeleri de dikkate alınmak suretiyle değerlendirilmiştir.
Keywords : Eksik Borç, Ahlaki yükümlülük, Bağışlama