Evli Olmayan Kişilere Üremeye Yardımcı Tedavi Yöntemlerinden Yararlanma Hakkı Tanınmamasının Hukuki Gerekçeleri Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Zeynep Damla Taşkın

Pages : 1449-1481

Doi:10.33629/auhfd.1362949

View : 145 | Download : 77

Publication Date : 2024-08-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk hukukunda üremeye yardımcı tedavi yöntemlerinden yararlanma hakkı sadece evli kişilere tanınmıştır. Doğal yoldan çocuk sahibi olamayan evli kişiler, birbirlerine ait üreme hücrelerini kullanarak yapay döllenme yoluyla çocuk sahibi olabilmektedir. Üremeye yardımcı tedavi yöntemlerine başvurabileceklere ve yöntemin kendisine ilişkin bu sınırlama, bugüne kadar çeşitli açılardan hukuka aykırılık iddialarına konu edilmiştir. Ancak bu iddiaları değerlendiren Danıştay, yürürlükteki miras hukuku ve soybağı hükümleri göz önünde bulundurulduğunda anılan sınırlamaların yerinde olduğuna karar vermiştir. Bu çalışmada Danıştay tarafından sunulan gerekçelerin, evli olmayan kişilerin üremeye yardımcı tedavi yöntemlerinden dışlanmasını meşru kılıp kılamayacağı irdelenmiştir. Bu sırada, elde edilmiş embriyoların eşlerden birinin ölümü üzerine imha edilmesini öngören Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları Ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik’in 20. maddesinin ilgili kısmı hakkında verilen yürütmeyi durdurma kararı da çiftin evli olması zorunluluğu açısından değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda ise, evli ve evli olmayan çiftler arasında yapılan ve meşru bir dayanağı olmayan bu ayrımın ortadan kaldırılması için yapılabilecek düzenleme tekliflerine yer verilmiştir.
Keywords : Üremeye yardımcı tedavi yöntemleri, evlenme, soybağı, doğum öncesi tanıma, erkeğin ölümünden sonra yapay döllenme