Endothelin-1 levels in serum and cerebrospinal fluid after vasospasm following spontaneous subarachnoid haemorrhage

Authors : Emre BİLGİN, Kadir OKTAY, Semih Kıvanç OLGUNER, Gökhan ÇAVUŞ, Vedat AÇIK, Ali ARSLAN, Metin TUNA

Pages : 334-340

Doi:10.17826/cumj.481237

View : 19 | Download : 6

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmanın amacı subaraknoid kanamalı hastalarda serum ve beyin omurilik sıvısı örneklerinde endotelin-1 düzeylerini analiz etmek ve vazospazm üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Hastalar subaraknoid kanamayı takiben birkaç saat içinde beyin cerrahisi bölümünün yoğun bakım ünitesine yatırılan hastalar arasından seçildi. Subaraknoid kanama teşhisi serebral bilgisayarlı tomografi ve lomber ponksiyon ile konuldu. Hastaların ilk nörolojik muayeneleri Hunt-Hess sınıflamasına göre değerlendirildi ve serebral bilgisayarlı tomografi ile tespit edilen kan miktarları Fisher sınıflamasına göre derecelendirildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 20 hastanın serum ve beyin omurilik sıvısı örnekleri subaraknoid kanamanın ardından 1, 3, 5 ve 7. günlerde toplandı. Kontrol grubu olarak herhangi bir kranial vasküler hastalığı, sinir sistemi travması veya enflamatuar hastalığı olmayan 10 hasta çalışmaya dahil edildi. Örnekler mikro-ELISA yöntemi ile analiz edildi ve serumda ve beyin omurilik sıvısında endotelin-1 düzeyleri tespit edildi. Hunt-Hess sınıflamasına göre; 6 hasta Evre I, 10 hasta Evre II, 2 hasta Evre III ve 2 hasta Evre IV olarak değerlendirildi. Fisher sınıflamasına göre; 17 hasta Evre II, 3 hasta Evre IV olarak saptandı. Vasospazm, 3, 6, 11 ve 18 numaralı olgularda dijital subtraksiyon anjiyografi ile tespit edildi. Sonuç: Yaptığımız çalışmada, Fisher ve Hunt-Hess sınıflandırmalarında evre arttıkça serebral vazospazm riskinin arttığı saptanmıştır. Ayrıca endotelin-1 düzeylerinin subaraknoid kanamadan sonra arttığı ve artan endotelin-1 seviyelerinin spontan subaraknoid kanamayı takiben vazospazmda önemli bir rol oynayabileceği ortaya konmuştur.
Keywords : Endotelin 1, subaraknoid kanama, vazospazm