Şia-Mutezile Gaybet Tartışması (Kadı Abdulcebbar-şerif Murteza)

Authors : Niyazi KAHVECİ

Pages : 153-166

Doi:10.1501/Ilhfak_0000000027

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2005-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Ýmamî Þiilik’te Gaib Ýmam’a inanç, sadece itikadýn temel ilkesi deðil, ayný zamanda dini yapýnýn esasýdýr.1 Ýmamîler’in inancýna göre, onbirinci Ýmam  Muhammed b. Hasan Askeri’nin oðlu onikinci Ýmam Muhammed el-Mehdi,  260/873-874 yýlýnda ‘adaleti’ tesis etmek amacýyla tekrar yeryüzüne dönmek üzere, teknik tabiri ile, gaybet’e girmiþtir. Bu tarih, Ýmamîler için Küçük  Gaybet (el-Gaybet es-Suðrâ)’in baþlangýcýdýr.2 Þiilerin rivayetlerine göre Küçük Gaybet dönemindeki imam, aktif siyasi güce sahip olamasa da, sefir ve  vekil ünvaný ile dinî-adlî otorite verdiði yakýn, güvenilir, alim ve fakih kiþilerle, gaybeti halinde gerekli gördüðü kiþileri kabul edip görüþmek, mali iþleri  düzenlemek, özel ve genel müþkilatý çözmek, dört sefirden baþkalarýný tayin  etmek ve Küçük Gaybeti bitirmek gibi iþler yaparak sosyal ve dini yapýyý  idare ve fýkhî otorite icra ediyordu.3 ‘’Ýmamlara niyabet” sistemi, son Vekil-  ’in, 329/941’de ölümüyle sona ermiþ ve Büyük Gaybet (el-Gaybet el-Kubrâ),  devri baþlamýþtýr.
Keywords : Şia Mutezile, Gaybet, Tartışması