Türkiye’de Erken Cumhuriyet Döneminde (1923-1930) “Köy” Sorunu

Authors : Esra DİK

Pages : 693-729

Doi:10.1501/SBFder_0000002409

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2016-09-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye‟de, köylere ilişkin ilk ilerici adım, 1924 tarihli 442 sayılı Köy Kanunu‟nun çıkarılmasıdır. Bu kanun çerçevesinde, demokratik yönetim mekanizmalarının ortak karar alma süreçleri ile birlikte düşünülmüş olması köy yönetimine önemli kazanımlar getirmiştir. Ancak yeni rejim sadece hukuksal çerçeve yaratarak değil, geliştirdiği önemli iktisadi ve yönetsel araçlarla savaş nedeniyle yıkılmış köylerin ve yorgun düşmüş köy nüfusunun kalkınması için çaba göstermiştir. Osmanlı döneminden kalan toprak düzenin terki, köylü üzerindeki mükellefiyetlerin hafifletilmesi ve köylerin yeniden imarı yönetimin öncelikli hedeflerindendir. Çalışma, erken Cumhuriyet döneminde, devlet ile toprak arasındaki ilişkinin temel dinamiklerine dikkat çekmektedir. Cumhuriyet rejimi, en küçük yerel yönetim birimi olarak köyü temel almış ve devletin toprak üzerinde örgütlenmesini bu temele dayanarak kurmuştur. Köy iktisadı üzerindeki sömürü bağlarının çözülmesi, köy halkının ulus devletle bütünleşmesi ve köy yönetiminin kendi otonomisini kurması erken Cumhuriyet döneminde devletin köye yaklaşımının üç temel ayağını oluşturmaktadır. Bu çerçevede çalışmada, Cumhuriyetin köylere yönelik olarak hangi motivasyonla hareket ettiği ve hangi araçları ürettiğine dair bir çerçeve sunulmaya çalışılacaktır. Literatür taramasına ek olarak, Meclis tutanakları, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi katalogları, dönem gazeteleri ve konuya ilişkin diğer basılı eserler, çalışmanın ana kaynaklarını oluşturmaktadır.
Keywords : Erken Cumhuriyet Dönemi, Köy Kanunu, Demokrasi, Kalkınma