BM’DE IRKSAL AYRIMCILIK YASAĞI, ERKEN UYARI VE SOYKIRIM SUÇUNUN ÖNLENMESİ

Authors : Gökçen ALPKAYA

Pages : 1-27

Doi:10.1501/SBFder_0000002214

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2011-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Irksal Ayrımcılığın Bütün Biçimlerinin Sona Erdirilmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme, uluslararası insan hakları hukukunda ırksal ayrımcılık yasağının en kapsamlı normatif temelini oluşturur. Sözleşme ile kurulan Komite, taraf devletlerin raporlarını, devlet başvurularını ve bireysel başvuruları inceleme, görüş ve genel yorum/tavsiyelerde bulunma gibi BM'de insan haklarının korunmasında antlaşmatemelli mekanizma organlarının "klasik" yetkilerine sahiptir. Komite, bu yetkilerin yanı sıra, Sözleşmenin konu ve amacına uygun bir biçimde, 1993'te, "erken uyarı ve acil eylem" usulü benimsemiştir. Bu usulün amacı, Sözleşme ihlallerinin çatışmaya ve ağır, kitlesel veya sürekli ırksal ayrımcılık pratiklerine dönüşmeden önce sona erdirilmesine katkıda bulunmaktır. Komite 2005'te de, BM çerçevesinde geliştirilen "soykırımı önleme" misyonuna uygun bir biçimde, çatışmaya ve soykırıma götürebilecek durumlara özgü göstergeleri saptayan bir karar almıştır. Komite'nin bu çalışmaları "soykırımı önleme" misyonundan "koruma sorumluluğu"na yönelen BM "yüksek politika"sı içinde gölgede kalsa da, soykırımın önlenmesinde çok daha etkili olabilecek bir yaklaşımı yansıtmaktadır.
Keywords : Irksal ayrımcılık, Irksal Ayrımcılığın Sona Erdirilmesi Komitesi, soykırım, erken uyarı, koruma sorumluluğu