- Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
- Volume:57 Issue:3
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Siyasi Parti Kapatma Davaları
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Siyasi Parti Kapatma Davaları
Authors : Mehmet TURHAN
Pages : 129-150
Doi:10.1501/SBFder_0000001756
View : 15 | Download : 10
Publication Date : 2015-02-12
Article Type : Research Paper
Abstract :Bu çalışmada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) siyasi parti kapatma davaları ilgili verdiği kararlar incelenmiştir. AİHM'nin siyasi parti kapatma konusunda oluşmaya başlayan içtihadı Türkiye'deki parti kapatma davalarına dayanmaktadır. TBKP, Sosyalist Parti, ÖZDEP ve HEP kararlarında AİHM özgürlükçü gerekçelerle bu partilerin kapatılmalarını AİHS'nin (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) ihlali olarak görmüştür. Ancak, AİHM Refah Partisi kararında daha önceki parti kapatma davalarında benimsediği ifadelerin şiddet kullanılmasına yol açıp açmayacağı" yolundaki yaklaşımından farklı olarak, Refah Partisinin önerdiği projenin AİHS sistemi ve demokrasinin temel ilkeleriyle bağdaşmadığı sonucuna varmıştır. AİHM'nin Refah Partisi kararındaki gerekçesi eleştirilebilir ve kararın kesinlikten yoksun olduğu ileri sürülebilir. Ama genel olarak, AİHS göre, bir siyasi partinin ancak antidemokratik ve totaliter amaçlarla özgürlükçü rejimi yok etmeye yöneldiği durumlarda ve toplum için ciddi bir tehlike yaratıyorsa, özgürlükçü demokratik hukuk devletini korumak için kapatılabileceği söylenebilir.Keywords :