İkinci Dünya Savaşı Öncesinde Akdeniz'de Yaşanan Deniz Haydutluğu Olayları ve Türkiye'ye Etkileri

Authors : Gültekin Kamil Birlik

Pages : 77-104

Doi:10.1501/SBFder_0000002490

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2018-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :İkinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde yaşanan İspanya iç savaşında, revizyonist devletlerden Almanya ve İtalya Milliyetçileri, anti-revizyonist devletlerden Sovyetler Birliği ise Cumhuriyetçileri destekleyerek karşı karşıya gelmişti. İç savaşta tarafların ve bu tarafları destekleyen bazı büyük devletlerin girişimleriyle 1937 yılında Akdeniz’de gemi batırma olayları yaşandı. Sovyetler Birliği’nin Cumhuriyetçilere yardımı Boğaz’lar üzerinden yapılmaktaydı. Bu yardımı engellemek amacıyla Çanakkale Boğazı’nın çıkışında iki Cumhuriyetçi geminin Ağustos 1937’de batırılmasıyla, Türkiye ilk kez deniz haydutluğundan etkilenmiş oldu. Ancak bu etkiye rağmen, Türkiye, karasularında tekrar yaşanabilecek gemi batırma olaylarına karşı bir tedbir getirmedi. Çanakkale Boğazı önündeki deniz haydutluğu olaylarıyla eş zamanlı olarak, Marmara Denizi’nde yabancı bir denizaltının görülmesi, Türkiye’de büyük bir rahatsızlık yarattı. Montreux Anlaşmasının ihlali anlamına gelen Marmara Denizi’ndeki bu denizaltıya karşı, batırma da dâhil olmak üzere Türkiye tarafından çok kesin tedbirler alındı. Bu kesin tedbirlere rağmen Marmara Denizi’nde yabancı denizaltıların tekrar görülmesi, ancak yakalanamaması, Türkiye’de bu kez “emniyet endişelerinin” doğmasına, denizaltıları tespit etme konusunda “yetenek sorununun” yaşanmasına sebep oldu.
Keywords : Akdeniz, Marmara Denizi, Montreux Anlaşması, Deniz Haydutluğu