1977’den 2017’ye Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP): GAP’ın 40 Yılı Üzerine Nitel ve Çok Boyutlu Bir Değerlendirme

Authors : Arda BİLGEN

Pages : 811-840

Doi:10.1501/SBFder_0000002518

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2018-09-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin su ve toprak kaynaklarını geliştirmek ve Fırat-Dicle Havzası’nda sulama yapmak ve hidroelektrik enerji üretmek adına 1977’de başlatılmış, 2017’ye uzanan 40 yıllık süreçte çok sektörlü, sürdürülebilir insani kalkınmaya dayalı entegre bir bölgesel kalkınma projesine dönüştürülmüştür. GAP her ne kadar geniş kapsamı, iddialı amaç ve hedefleri, olumlu ve olumsuz etkileri, teknik, siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve ekolojik boyutlarıyla hem Güneydoğu Anadolu Bölgesi, hem Türkiye, hem de Orta Doğu için hayati öneme sahip olsa da, bu projenin projeyi planlayanlar ve uygulayanlar tarafından hangi şekillerde algılandığı ve sözlü ve yazılı metinlerde hangi boyutlarıyla ele alındığı bugüne kadar kapsamlı ve sistematik olarak tartışılmamıştır. Bu çalışma literatürdeki bu önemli eksiği tamamlamakta ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 1975-2014 arasında yapılan tartışmaların, GAP Bölge Kalkınma İdaresi arşivinin ve GAP’ın planlama ve uygulama aşamalarında projeye katkı sağlamış 64 siyasi aktör, karar alıcı ve devlet seçkiniyle yapılan derinlemesine mülakatların ışığında 40. yılında GAP ile ilgili söylemlerin kapsamını belirleyip projenin yıllar içinde hangi noktaya evrildiğinin özgün bir değerlendirmesini sunmaktadır.
Keywords : Türkiye, Güneydoğu Anadolu Projesi, GAP, Kalkınma, Nitel İçerik Analizi