İZMİR İLİ GELENEKSEL KADIN OYUNLARI

Authors : Hale Yamaner Okdan

Pages : 81-92

Doi:10.31722/ejmd.1315548

View : 56 | Download : 57

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yazı Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiş ‘İzmir İli Geleneksel Kadın Oyunlarının Tespiti’ başlıklı 17-DTMK-002 kodlu bilimsel araştırma projesinden üretilmiştir. Kadın ve kızlarca oynanan zeybeklerin yumuşatılmış biçimlerine Ege yöresinde Kadın Oyunları ya da Kadın Zeybeği-Kadın Zeybek Oyunu adı verilmektedir. (Demirsipahi, 1975, s. 351). Bu çalışma İzmir ili geleneksel oyun kültüründe zeybek türü kadın oyunlarını konu alır. Erkekler tarafından veya karma (alaca) oynanan oyunlar incelemeye tabi tutulmamıştır. Araştırmanın bölgesi İzmir il merkezi, Menemen, Bergama, Ödemiş, Cumaovası ilçeleri ile sınırlandırılmıştır. Oyunun gerek yapısal, gerek işlevsel unsurlarının, üretim ve aktarımının kültürel yapıya bağlı oluşu düşüncesinden hareketle, kadın oyun icralarının ait oldukları kültürel yapı ve bağlam özellikleri ile incelenmesi uygun görülmüştür. Belirlenen bölgelerde gerçekleştirilen alan çalışmaları sonucu, kadın oyun geleneğinin günümüzde ne şekilde sürdürüldüğü, oyunların il genelinde sergiledikleri benzerlikler yanında sahip olunan yerel çeşitlilik izaha çalışılarak tespit, analiz, mukayese ve tasniflerde bulunulmuştur. Bu çalışmada İzmir ili geleneksel kadın oyunları köy ve kent kültürü bağlamında; kuralları, türleri, zaman ve mekan yapısı, düzenlemesi, dans olaylarının düzenlenmesinde maddi ve kişisel koşullar ile dans ve müzik repertuarı, kullanılan çalgılar, müzisyen kimlikleri bağlamlarında ele alınarak incelenmektedir. Geleneksel kadın oyunlarının incelenmesi ile İzmir ili oyun geleneğine dair var olan bilgiye katkı sağlanmayı hedeflenmiştir.
Keywords : Kadın zeybek, İzmir kadın oyunları, Geleneksel kadın oyunları