BİR EŞYA OLARAK OTOMOBİL: TUNÇ OKAN’IN SARI MERCEDES’İ ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Ezgi MEHMETOĞLU

Pages : 61-72

View : 29 | Download : 29

Publication Date : 2023-08-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Yaşamımızda yer alan eşyalar, temel işlevleri dışında kimlik ve belleğimizde yer edinirler. Bu yer edinme, yaşanılan dönemden etkilendiği gibi içinde bulunulan zamansal dilimden aileye kadar geniş bir kültürel repertuarın etkisini taşır. Bu çalışmada, bu etkiler Tunç Okan’ın 1992 yapımı Sarı Mercedes filmindeki otomobil üzerinden, eşyanın bireysel/kolektif anlamı ve kendileme kavramı temelinde incelenmiştir. Otomobilin tarihçesi, anlamları yanı sıra otomobille kurulan bağ, çevre psikolojisinin yere bağlılık ve yer kimliği ile sosyal psikolojinin kimlik ve kolektif bellek kavramları kapsamında ele alınmıştır. Sarı Mercedes filminde, bir nesnenin benliğin parçası haline gelmesi, temel işlevi dışında kimlik veya statü kazandırma işlevine dönüşümünü gösterilmektedir. Bu dönüşüm sırasında ülkeler arası ve benlik içi sınırlara yaptığımız yolculuğa odaklanılmaktadır. İnsan, toplum ve zaman içinde yer değişim etkilerinin belleğimiz, kimliğimizdeki dönüşümlerin de yer aldığı film, çeşitli sembollerle döneme ışık tutmaktadır. Film, eşyaya ve geçmişten günümüze taşıdıklarımıza/ taşıyabildiklerimize ve taşıyamadıklarımıza/taşımak istemediklerimize ışık tutarken, filmdeki değişim vurgusu araçla yapılan yolculuğun sınır öncesi ve sonrası farklılıklarıyla sergilenmektedir.
Keywords : Sarı Mercedes, Kendileme, Tunç Okan, Kolektif Bellek