Anadolu Coğrafyasında Yayılış Gösteren Berberis Türleri ve Geleneksel Kullanımı

Authors : Ömer Faruk AYNA, Şahane Funda ARSLANOĞLU

Pages : 36-42

Doi:10.38001/ijlsb.549108

View : 22 | Download : 16

Publication Date : 2019-04-21

Article Type : Review Paper

Abstract :Çok yıllık otsu veya çalı formunda, 12 cins ve 200 tür ile temsil edilen Berberidaceae familyası, Kuzey yarım kürede dağılış göstermektedir. Türkiye’de Berberis vulgaris, Berberis integerrima, Berberis crataegiana, Berberis cretica olmak üzere dört türü bulunmaktadır. Türlerin ülkemizde dağılım alanları birbirinden farklılık göstermektedir. Berberis türleri odunsu kısımlarında bulunan ve sarı rengi veren berberin maddesi nedeniyle geleneksel kullanımda yün ve ipliğin boyanmasında kullanılmıştır. Fenolik bileşikler, alkoloidler, flavonidler bulunduran kök, kabuk, meyve ve yaprağı Anadolu’da, ateş düşürücü, soğuk algınlığı, romatizmal şikayetler, göz hastalıkları, sindirim ve solunum yolu şikayetlerini giderici, şeker düşürücü gibi amaçlar için kullanılmıştır. Olgunlaşan meyveleri reçel, marmelat, şurup yapımında ve kurutularak çerez olarak tüketilmektedir. Derleme niteliğindeki bu makalede, Berberis türlerinin morfolojik özellikleri, etken maddeleri ve geleneksel kullanım alanları hakkında detaylı bilgi verilmiştir.
Keywords : berberis, geleneksel kullanım, doğal boya, Anadolu