Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi

Authors : Evindar Yeşilbaş, Hülya Irmak

Pages : 22-43

View : 136 | Download : 165

Publication Date : 2023-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanlar kar, yağmur suları ile hava ve doğa olaylarından korunmak üzere mekânların üzerlerini farklı yöntemlerle kapatmışlardır. Zamanla, mekân kurgusunun önemli bir unsuru olan örtü sistemleri geliştirilerek kimi zaman dar ve uzun dehlizlerin kimi zaman daha büyük yapıların üzerini kapatmak için çeşitli teknikler denenmiştir. Nihayetinde Roma İmparatorluğu’nun dünya mimarlık tarihine kazandırdığı tonoz ve kubbe gibi eğrisel hatlara sahip pratik çözümler üretilmiştir. Bu çözümler sonraki süreçte birçok devlet tarafından farklı şekil, boyut ve üslupla kullanılmıştır. Öyle ki bu örtü sistemleri, devlet ve uygarlıkların karakteristik mimari özellikleri haline gelmiştir. Mardin de yapılarının örtü sistemleri ile dikkat çeken bir kenttir. Özellikle kent mimarisine damgasını vuran Artuklu Dönemi ile başlayan örtü sistemlerindeki üslupsal özelliklerin kendinden sonra Akkoyunlular döneminde de sevilerek uygulandığı görülmektedir. Bu bakımdan incelenmeye değer görülen "Mardin İslami Dönem Dini Yapılarda Örtü Sistemi” konusu çalışılmıştır. Bu başlık altında 11.-15. yüzyıllar arasında inşa edilmiş olan cami, medrese, türbe ve zaviye türü yapıların büyük bir bölümü değerlendirilmiştir. Çalışmada her bir yapının örtü sistemi malzeme, teknik, form, boyut bakımından incelenmiştir. Çalışmamızda yapıların değerlendirme ve karşılaştırması yapılarak söz konusu yüzyılların üslup özellikleri ortaya konulmuştur.
Keywords : Mardin, İslam, Örtü, Dilimli kubbe