Havran-İnboğazı Vadisi’nde Prehistorik Çağ Mağaraları: Andık, Aydınlık ve Karatepe Mağaraları

Authors : Derya YALÇIKLI

Pages : 11-37

View : 125 | Download : 206

Publication Date : 2023-04-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Edremit Körfezi ve çevresinde saptanan Neolitik ve Kalkolitik Çağ’a ait yerleşim sayısı son yıllarda yapılan araştırmalar sayesinde artış göstermiştir. Bu yerleşim alanlarından birtanesini oluşturan İnboğazı Vadisi mağaralarının körfezdeki sulak alanlara hakim konumuyla Prehistorik Çağ yerleşimcileri için uygun şartları sağladığı ve yoğun olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Günümüzde kısmen korunmuş İnboğazı Vadisi’nde yer alan Andık, Aydınlık, Karatepe Mağraları’nda ele geçen seramik parçaları, mağaralarda süregelen yerleşim süreci hakkında aydınlatıcı bilgiler sunmaktadır. Araştırmamızda ele geçen seramik buluntular arasında Neolitik ve Kalkolitik Çağ’a tarihlendirdiğimiz seramik parçaları % 77,6 oranına sahiptir. Karatepe Mağarası’nda ele geçen Tunç Çağı’na ait seramik parçaları % 5,3, Andık ve Karatepe Mağaraları’nda ele geçen Hellenistik ve Roma Çağları’na ait seramik parçaları ise % 17 oranında bir dağılım gösterirler. İnboğazı Vadisi Mağaralarının, bu veriler sayesinde bölgenin önemli bir Prehistorik Çağ yaşam alanı olduğu, mevcut kültürün Ege sahil kesimi ve Marmara bölgesinin batısında yer alan Neolitik ve Kalkolitik Çağ kültürleri ile kültür birliği içinde olduğu görülmektedir. Mağaraların Kalkolitik Çağ sonrasında geçirdikleri uzun zaman sürecini kapsayan seramik dağılımındaki değişim, mağara kullanım şeklinin farklılaştığını ortaya koymaktadır. Kalkolitik Çağ ve sonrasında Edremit Körfezi’ni kaplayan alüvyon dolgu sayesinde oluşan tarım alanlarındaki genişlemeyle Tunç Çağı yerleşim sayısında gözle görülür bir artışın paralel olarak ilerlediği görülmektedir. Mağaraların yaşam alanı olarak kullanım ihtiyacının azaldığı bu süreçte, mevsimlik barınma veya kült amacıyla kullanım işlevi gördüğü anlaşılmaktadır.
Keywords : Mağara, Neolitik, Kalkolitik, Balıkesir, Havran, Edremit, İnboğazı