Pleistosen – Holosen Geçişi Bağlamında Epi-paleolitik ve Mezolitik Terimleri Sorunu: Anadolu Örneği

Authors : Burhan Göz

Pages : 29-44

Doi:10.51493/egearkeoloji.1655840

View : 118 | Download : 120

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Epi-paleolitik ve Mezolitik terimlerinin ortaya çıkışından günümüze kadar olan süreci inceleyen bu çalışma, her iki terimin kullanılmasında Pleistosen-Holosen geçişinin belirgin bir rol oynadığını öne sürmektedir. Bu süreçte yaşanan çevresel değişimlerin, terimlerin ortaya çıktığı Avrupa’da daha belirgin olması nedeniyle, burada kültürel bir sınır olarak da kabul edilmesine imkân tanıdığı görülmektedir. Buna karşın, Güneybatı Asya ele alındığında, aynı geçiş dönemi çevresel süreklilikler nedeniyle erken bir dönemde tanımlanamamış ve bu durum, her iki terimin kullanımında ciddi farklılıklara yol açmıştır. Her iki coğrafyanın arasında yer alan Anadolu’daki tarihöncesi araştırmalarında ise bu süreçte, Avrupa eksenli bir bakış açısından Güneybatı Asya odaklı bir kronolojik anlayışa doğru bir geçiş yaşanmıştır. Anadolu’daki güncel tartışmalarda, esas belirleyici unsurun Pleistosen-Holosen çizgisinden, Neolitik dönemin kökeni meselesine doğru evrildiği ve her iki terimin de bu çerçevede ele alınmaya başlandığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle Anadolu’nun bazı bölgelerinde ciddi şekilde sürdürülen Neolitik köken tartışmaları nedeniyle, her iki terimin kullanımı konusunda halen belirsizlikler bulunmaktadır.
Keywords : Pleistosen, Holosen, Epipaleolitik, Mezolitik, Neolitik, Anadolu