Çakmaktepe’den Avcı-Toplayıcı Yerleşiklere Dair Yeni Veriler

Authors : Fatma Şahin, Yutaka Miyake

Pages : 1-28

Doi:10.51493/egearkeoloji.1665758

View : 83 | Download : 69

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :2021 yılında Şanlıurfa’da başlatılan “Neolitik Çağ Araştırmaları” diğer adıyla “Taş Tepeler Projesi” kapsamında kazısı yapılan Çakmaktepe, avcı-toplayıcı toplulukların yerleşikliğin başlangıç süreçlerine ve Neolitik Çağ’ın erken aşamalarına dair önemli kanıtlar sunmaktadır. Çakmaktepe’de ana kayaya oyularak muntazam şekilde yapılmış dairesel formlu, çukur tabanlı konutlar ve özel yapılar açığa çıkartılmıştır. Konut yapıları dönemin günlük yaşamına dair önemli veriler sunarken, çapları 16 m.ye ulaşan özel yapıların varlığı ise avcı-toplayıcı toplulukların yerleşik yaşama geçişin ilk aşamalarında bile sadece besin bulma gayesinde olmadığı, sosyal bağlara ve sosyal yaşama da önem veren, toplulukları bir araya getiren ritüellerin olduğu göstermektedir. Çakmaktepe özel yapıları, bölgede yer alan Göbeklitepe, Karahantepe gibi yerleşmelerden de bilinen bu tür yapıların prototiplerini oluşturmaktadır. Elde edilen bulgular ile Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’ın başına (PPPA) (MÖ. 9600-8800?) tarihlendirilen Çakmaktepe Anadolu’da yerleşik yaşamın başlangıcı ile ilgili yeni bilgileri ortaya koymaktadır.
Keywords : Taş tepeler, Şanlıurfa, PPNA, Avcı-Toplayıcı Yerleşikler, Çakmaktepe