DEMİRCİ AĞZINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜ’NE KATKILAR-3 (ARAÇ GEREÇLER)

Authors : Cihan Çakmak

Pages : 1-20

Doi:10.51540/ijof.1511346

View : 105 | Download : 99

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ağız araştırmaları dilin saklanıp korunması ve gelecek nesillere aktarılmasında en önemli çalışmalar arasında yer almaktadır. Bu amaçla Cumhuriyet’in ilk yıllarında bizzat Atatürk’ün emriyle başlatılan halk ağzından derleme çalışmaları sonraki yıllarda Anadolu’nun en ücra köşelerinde görevli gönüllü öğretmenler tarafından millî bir görev bilinerek gerçekleştirilmiştir. Anadolu’dan derlenen bu kelimeler daha sonra Derleme Sözlüğü adıyla neşredilerek kayıt altına alınmıştır.Türkiye’de son yıllarda il merkezlerinin içinde bulunduğu pek çok ağız çalışması yapılmıştır. Buna karşılık ilden daha küçük ilçe, kasaba, köy gibi yerleşim yerlerine ait çalışmalara daha az rastlanmaktadır. Oysa illere oranla günlük hayatın hızından ve teknolojinin zararlı etkilerinden kendini korumayı başaran Anadolu insanının konuşma dilinde pek çok arkaik ögeye rastlamak mümkündür. Bu çalışmada Manisa’nın merkeze en uzak yerleşim yerlerinden Demirci ilçesine bağlı 78 köyden derlenen söz varlığı tematik bir yaklaşımla ele alınmıştır. İnceleme Demirci ağızlarında yer alan araç gereçlere ait kelimelerin tematik listesine dayanmaktadır. Çalışmada Demirci ağızlarında tespit edilip Derleme Sözlüğü’nde yer almayan kelimeler incelenecektir. Ayrıca Demirci ağızları ile Derleme Sözlüğü’nde yer alan benzer madde başlarının anlam farklılıkları da ortaya konacaktır.
Keywords : Derleme Sözlüğü, söz varlığı, araç gereç adları, Demirci ağzı, ağız araştırmaları