Modern Nötrino Deneylerinde Nükleer Emülsiyon Teknolojisi

Authors : Çağın KAMIŞCIOĞLU

Pages : 237-247

Doi:10.29132/ijpas.796186

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Nükleer emülsiyon, parçacık fiziği deneylerinde kullanılan önemli bir parçacık algıcıdır. Bu tekniğin kullanımı 1900’lü yıllarda başlamış ve günümüze kadar ilerleyerek gelmiştir. Nükleer emülsiyon, sahip olduğu yüksek uzaysal çözünürlüğü sayesinde yüklü parçacıkların izlerinin takip edilmesini kolaylaştırmaktadır. Ayrıca üç boyutlu etkileşimlerin görüntülerini yeniden oluşturma, hatta enerji ve momentum ölçümlerinin yapımına da olanak sağlamaktadır. Bu özellikleri nedeniyle teorik ve deneysel parçacık fiziğine önemli katkılar getirmektedir. Günümüzde nükleer emülsiyon tekniği halen çeşitli araştırmalarda geliştirilerek kullanılmaktadır. Tasarlanan yeni deneylerde nükleer emülsiyonlar hızlandırıcılarda oluşturulan parçacık demeti önüne yerleştirilerek elde edilen verilerden atom altı parçacıklar, birbirleriyle olan ilişkileri, etkileşimleri ve karakteristik özellikleri belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu amaçla gerçekleştirilen deneyler arasında CHORUS, DONUT, PEANUT ve OPERA deneyleri bulunmaktadır. Nötrinonun doğasını anlamak üzere tasarlanan bu deneylerde nükleer emülsiyon teknolojisi başarıyla kullanılmış ve henüz tasarım aşamasına olan SHIP deneyinde de yine nükleer emülsiyon teknolojisinin kullanılması planlanmaktadır. Bu çalışmada parçacık fiziğinde yaygın kullanımı ve büyük önemi olan nükleer emülsiyon teknolojisinin gelişim aşamaları, kullanılan materyal ve yöntemler modern nötrino deneyleri ışığında incelenmiştir. Önümüzdeki yıllarda nükleer emülsiyon teknolojisinin giderek gelişeceği, yeni nesil deneylere ve araştırmalara yön vererek parçacık fiziğinde önemli sonuçlara ulaşılması beklenmektedir.
Keywords : nükleer emülsiyon, nötrino, parçacık fiziği