Bipolar Bozukluk Tanılı Hastalarda Tedaviye Uyum ve İlişkili Faktörler

Authors : Mahmut Onur KARAYTUĞ, Lut TAMAM, Mehmet Emin DEMİRKOL, Zeynep NAMLI

Pages : 21-27

Doi:10.17827/aktd.1055451

View : 26 | Download : 15

Publication Date : 2022-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Mevcut tedavi seçeneklerine rağmen, bipolar bozukluk tanılı hastaların tedavi uyumunda belirgin bir artış görülmemektedir. Kronik hastalığı olanlarda, tedaviye uyum iyileşmeyi etkileyen önemli bir faktördür. Tedaviye uyumsuzluk psikiyatrik bozukluklarda genelde “içgörü eksikliği” ile açıklanır. Tedaviye uyumu hastanın ailesinin ve kendisinin hastalığı algılama şekilleri de etkilemektedir. Sosyal desteği yeterli olmayan, rahatsızlık ile ilgili bilgi eksiği olan, ailesinde işlevsiz tutumlar ve damgalanma korkusu olan hastaların ilaç uyumu olumsuz etkilenmektedir. Çalışmalarda ilaç tedavisine uyumlu olmama ile ilgili üç temel madde saptanmıştır. Hastaya bağlı faktörler ; yaş, cinsiyet, medeni durum, madde kullanımı, psikotik bozukluk, kişilik bozukluğu, hasta rolüne bağlı kazançlar, hastalığa bağlı faktörler; içgörünün yetersiz olması, uzun süreli ilaç kullanımına dair yetersiz bilgi , hastalığın kronisite kazanması, hastalıkla ilgili bilgi eksikliği, stigma, hastalık kabulü/reddi, ilaca bağlı faktörler; iyileşme veya hiçbir iyileşme belirtisi olmaması, yan etkiler, ilaç bağımlılığı konusundaki endişelerdir. Bu maddeler arasında en bilinen ilaca bağlı yan etkilerdir. Bipolar bozukluk tanılı bireylerde ilaç uyumsuzluğu, yaşam kalitesini düşürüp , hastaneye yatış oranlarını artırmaktadır. Aynı zamanda bakım masrafları ve mortalitenin yüksek olmasına, depresif ataklara, intiharlara, neden olmaktadır. Tedavi uyumsuzluğuna sebep olan etkenlerin belirlenmesi ve ortadan kaldırılması tedavi uyumunu arttırmakla birlikte, tedavi masraflarını ve hastaneye yatış sayısını azaltacaktır.
Keywords : bipolar bozukluk, tedavi, uyum