Depresyon Tedavisinde Kullanılan İlaçların Etki Mekanizmalarındaki Yeni Gelişmeler

Authors : Gülcan Tanrıkulu Kayan, Salim Yalçın İnan, Yusuf Karataş

Pages : 227-233

Doi:10.17827/aktd.1536755

View : 7 | Download : 4

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Depresyon; kişinin duygusal durumunda uzun süreli bir bozukluğa işaret eden, üzüntü, umutsuzluk, ilgi kaybı ve enerji düşüklüğü gibi belirtilerle karakterize olan mental bir sağlık sorunudur. Majör depresif bozukluk, milyonlarca insanı olumsuz olarak etkileyen nöropsikiyatrik bir hastalıktır. Yüksek yaygınlık, tedavi direnci ve tekrarlama riski ile karakterize edilen bu ruhsal bozukluğun nedenleri ve risk faktörleri, hem öncesi hem de klinik çalışmalarda kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Depresyon etiyopatogenezinde rol oynadığı düşünülen monoaminlerin sentezi, salgılanması, dönüşümü ve geri alımıyla ilgili yoğun araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmalar genellikle norepinefrin, serotonin ve dopamin gibi monoaminlerle ilgili açıklamalara odaklanmaktadır. Ulusal ve uluslararası kılavuzlar, major depresyonlu çoğu hastada birinci basamak tedavi olarak genellikle seçici serotonin geri alım inhibitörlerini önermektedir. Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri gibi diğer seçici monoamin geri alım inhibitörleri de bulunmaktadır. Bupropion gibi diğer ilaçlar, farklı bir etki profili sunarak depresyon tedavisine katkıda bulunabilir. Ancak bu ilaçların etkinlikleri konusunda bazı belirsizliklerin bulunduğu ifade edilmektedir. Mevcut antidepresan ilaçların akut farmakolojik etkileri, beyindeki serotonin ve/veya norepinefrin iletiminin modülasyonuyla ilişkilendirilse de, antidepresan ilaç tedavilerinin terapötik etkileri için gerekli olan uzun dönem adaptasyonların altında yatan hücresel ve biyokimyasal mekanizmalar henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Bu çalışmada antidepresan ilaçların farmakolojik mekanizmaları hakkında, güncel çalışmalarla bilgi verilmesi amaçlanmıştır.
Keywords : Antidepresan ilaçlar, Depresyon, Farmakolojik mekanizmalar