BİZANSLI BİR KADIN YAZARIN GÖZÜNDEN TOPLUMSAL CİNSİYET: ANNA KOMNÈNA`NIN ALEKSİAD`INA BAKIŞ

Authors : Dilek MAKTAL CANKO

Pages : 123-135

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2018-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos`un kızı olan Anna Komnèna, Bizans İmparatorluğu`nun en güçlü kadınlarından olan annesi Irene Doukaina ve babaannesi Anna Dalassena ile büyüdüğü sarayda geleceğin imparatoriçesi olarak yetiştirilmişti. Ancak yaşanan olumsuzlukların hayallerini yıkması sonucunda kendi hakkı olarak gördüğü tahtı almak için bir dizi çatışma içine girmekten kaçınmamış ve başarısız olmuştu. Bu başarısızlık, onun manastır hayatını tercih etmesine ve orada Bizanslı bir kadın tarafından yazılmış tek seküler biyografik ve tarihi eser olan Alexiad’ı yazmasına neden olmuştu.  Anna Komnèna, Aleksiad`ın önsözünde, bu kitabı yazmasındaki amacının kendi yazarlık yeteneğini sergilemek olmadığını çok önemli gördüğü bir konunun tarihin karanlık sayfalarında kaybolmasına izin vermemek olduğunu belirtir. 1143-1153 yılları arasında yazılan Aleksiad`ta Anna`nın kaybolmasına izin vermek istemediği konu, yazıldığı tarihten kırk ile altmış yıl öncesinden başlayarak babası I. Aleksios Komnenos`un muhteşem imparatorluk yıllarıdır. Komnèna, bu uzun ve kişisel tarihi İmparator Aleksios Komnenos’un imparatorluk yıllarını yazarken aslında hakkı olmasına rağmen tahta çıkamamış Anna’nın ve çevresindeki Bizanslı kadınların Bizans toplumu içerisindeki yerleri ve yaşadıkları hakkında önemli bilgiler vermektedir. Anna Komnèna’nın satır aralarında bahsettiği Bizanslı kadınların yaşadıkları 330-1453 yılları arasında varlığını sürdürmüş ve kadınlarını ikinci sınıf vatandaş olarak tanımlamış bir imparatorluğun kadınlara bakış açısını da açıklıkla sunmaktadır.  Bu bildiride, Bizans İmparatorluğu`nun tek seküler kadın yazarının gözünden Bizans İmparatorluğu’ndaki toplumsal cinsiyet rollerini inceleyeceğiz.
Keywords : Anna Komnèna, Aleksiad, I Aleksios Komnenos, Bizanlı Kadınlar, Bizansta Toplumsal Cinsiyet