Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarında Sanat ve Tasarım Eğitimi ve Geleceği

Authors : Zerrin Funda ÜRÜK, Belgin İPEK, Büşra KAMACIOĞLU, Gökçe UZGÖREN, Sema ÇAĞLAR

Pages : 215-248

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Toplumsal, kültürel, siyasi, ekonomik ve teknolojik gelişmelerden etkilenerek değişen ve gelişen sanat olgusu, okul öncesinden yükseköğretime uzanan sanat eğitiminin de var olan sınırlarını aşmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’deki sanat ve tasarım eğitiminin gelişim sürecinin analizi doğrultusunda konuyla ilgili güncel sorunların belirlenmesi ve ilgili sorunlara çözüm önerileri getirilmesi amaçlanmaktadır. Kavramsal Çerçeve: Sanatın oluşmasına etki eden önemli unsurlar; dönemin koşulları, hiyerarşik yapısı, toplumsal sorunlar, devrimler, reformlar, din, savaşlar, yaşanan coğrafya, iklim koşulları, yaşam biçimleri ve toplumsal yapıdır. Dünya’da ve Türkiye’de sanat ve tasarım eğitiminin ortaya çıkış dinamikleri, sanatın değişken evreleri çerçevesinde ve 1973’te YÖK’ün kurulmasıyla geçirdiği değişim açısından irdelenmektedir. Bu çalışma, sanat ve tasarım eğitiminin değişim dinamiklerinin anlaşılması ve günümüz koşullarına uygun olarak nitelik artırmada yol gösterici olması açısından önemlidir. Diğer disiplinlerde olduğu gibi, sanat ve tasarım eğitimine de birtakım standartlar getirilmesi konusunda sunduğu önerilerle var olan boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Yöntem: Araştırma, yükseköğretimde sanat ve tasarım eğitimi veren üniversitelerin geçirdiği değişim süreçleri ve Türkiye’deki mevcut durumu ile sınırlandırılmıştır. Doğru tespitler ve önermeler yapabilmek, sanata dair farklı bakış açılarını ve güncel sanat ve tasarım eğitimi işleyişini objektif bir şekilde ortaya koyabilmekten geçmektedir. Bu doğrultuda, alanında uzman akademisyenler ve reel sektör temsilcilerinden oluşan 14 kişilik bir çalışma grubunun görüşleri alınarak sorunlar tespit edilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Bulgular: Türkiye’de Yükseköğretimdeki sanat ve tasarım eğitiminin gelişim sürecindeki temel gereksinim, beklentiler ve sorunlar; (1) Öğretim elemanı yetiştirilmesindeki sorunlar (niteliksel sorunlar, niceliksel sorunlar), (2) Sanat ve tasarım eğitimi için sağlanan olanakların yetersizliği (mekân yetersizliği, donanım yetersizliği), (3) Yasal ve yönetsel sorunlar, (4) Müfredatla ilgili sorunlar ve (5) Sınav sistemi ile ilgili sorunlar olarak belirlenmiştir. Sonuç: Uzman görüşleri dikkate alınarak tespit edilen sorunlara, literatür araştırmaları katkısıyla çözüm önerileri getirilerek sanat ve tasarım eğitiminin geleceğine ışık tutulmaya çalışılmıştır. 
Keywords : Sanat, Sanat eğitimi, Tasarım, Tasarım Eğitimi, Eğitim, Yükseköğretim