Foucault’nun İktidar Kavramı Odağında Distopik Kurgular ve Sam Shepard’ın Görünmeyen El’i

Authors : Filiz ÇEVİK TAN

Pages : 372-386

Doi:10.21602/sduarte.349669

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Other Papers

Abstract :ÖZ İktidar yapıları özellikle batı ülkelerinin sosyo-kültürel ve ekonomik alanda yaşadıkları değişimler ile biçimlenmiştir. Modernizm sonrası iktidar yapıları üzerine birçok çalışma yapmış olan M. Focuault’nun teorileri iktidarların totaliter yanlarını açıklamada yol göstericidir. İktidar kavramı,  hem feodal dönemin köleci anlayışı, hem de modern iktidarların, sözde özgürlük vaat eden çağdaş yaklaşımlarından izler taşır. Foucault’a göre modern iktidarlar,  özgürlük yerine özgürlük illüzyonu kuran, aslında bireyleri köleleştiren, bunu sağlamak için de aklın ve bilimin getirilerini kullanarak, ustalıkla hazırlanmış, çok çeşitli kontrol mekanizmaları kuran bir doğaya sahiptir. Feodal dönemin iktidarlarının, somutlanabilen, doğrudan yapısına karşılık olarak kendisini gizler ve en küçük toplumsal birime kadar yayar.  Modern iktidar, varlığını hem mümkün kılmak hem de korumak üzere disiplin ve gözetim tekniklerine başvurur. İktidarın bu temel karakteristikleri, distopya başlığında değerlendirilebilecek birçok yazın ve sinema kurgusuna da ilham kaynağı olmuştur. Bu çalışmada iktidar mekanizmaları, Focuault’un saptamaları ve kavramlaştırması çerçevesinde incelenmiştir. İktidarın modern zamanlardaki soyut varlığı, gözetim, denetim ve disiplin pratikleri, distopik yazın ve sinemadan örnekler eşliğinde, Sam Shepard’ın Görünmeyen El oyunu odağında ele alınmıştır.
Keywords : İktidar, Distopya