Ayasofya Mozaiklerinin Gizlenmesine Yönelik Teknoloji Tabanlı Bir Araştırma

Authors : Erdem KÖYMEN, Fatma Zehra DABBAGH

Pages : 239-271

Doi:10.21602/sduarte.884741

View : 23 | Download : 13

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ayasofya, Bizans’ın hayatta kalan en önemli sanatsal bileşenlerini içeren örneklerinden biridir. Kilise, müze ve cami fonksiyonları arasında dönemsel geçişler yaşamasının da etkisiyle farklı dönemlerde çeşitli müdahaleler geçirmiştir ve barındırdığı sanat eserleri bu müdahalelerden etkilenmiştir. 2020’nin Temmuz ayı itibariyle tekrar camiye çevrilmesiyle birlikte toplu ibadet faaliyetleri başlamıştır. Bu fonksiyon değişikliği, mekan içindeki “ibadetin sıhhatini engellemesi” gerekçesiyle, apsis bölümünün üstündeki ikonaların örtülmesini gerekli kılmıştır. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından bu amaca yönelik çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. “Karartma” gibi teknikler gündeme getirilse de sonuç olarak hareketli bir perde sistemi ile ikonalar örtülmüş ve bu yaklaşımla yapının iç karakteristiği ve sanatsal bütünlüğü zedelenmiştir. Bu çalışmada bahsi geçen ikonaların ibadet vakitlerinde gizlenmesi için günümüz teknolojisinin imkânları taranmış ve çeşitli alternatifler üzerinden inceleme derinleştirilmiştir. Süslemeleriyle bir bütün olan yapının ana karakteristiğinin korunması hedefiyle yapılan çalışma, özgün bir araştırmayla sonuçlanmıştır.
Keywords : Ayasofya, İkona, Mozaik, Restorasyon koruma, Projeksiyon haritalama