BURDUR YÖRESİ ÖLÜMLÜK-DİRİMLİK DOKUMALARININ TASARIM İLKELERİ İLE YORUMLANMASI

Authors : Nevin GÜVEN

Pages : 171-194

Doi:10.21602/sduarte.1059630

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dokuma kültürü içerisinde üretilen dokumalar zengin çeşitliliğe sahiptir. Dokumacı günlük yaşamı içerisinde yer yaygısı, heybe, torba, çuval, mafraş gibi farklı kullanım amaçları için çeşitli dokumalar üretmiştir. Bunlardan biriside “ölümlük-dirimlik” dokumalardır. Dokumacı bu dokumayı cenazesinin defni için götürülürken sarılması amacıyla dokuyup ya da başka bir kişiye dokutturup bir kenarda saklamaktadır. Genç kızların çeyizlerinde hem kendileri hem de eşleri için ölümlük-dirimlik dokumalar mutlaka bulunmaktadır. Bazen halı bazen de kilim, cicim ya da zili gibi farklı teknikli düz dokumalardan oluşan ölümlük-dirimlik dokumalar yöresel olarak “sargı kilimi” ya da “ahretlik dokuma” gibi farklı isimlerle bilinmektedir. Bu dokumalar mezarlık dönüşü ölen kişinin hayrına camiye bağışlanmaktadır. Bu çalışmada da günümüzde azalarak da olsa devam eden bu geleneğin önemli bir dokumacılık merkezi olan Burdur ve köylerinde sürdürülme biçimi ve bu amaçla yörede kullanılan dokumalar, bu dokumaların; kullanılan hammadde ve araç-gereçleri, dokuma tekniği ile renk, motif ve desen özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda 29 adet zili teknikli düz dokuma tespit edilmiştir.
Keywords : Dokuma, Ölümlük, Dirimlik, Burdur